Confounding in link antibiotica en astma

Dat blijkt uit Brits onderzoek bij 916 kinderen, uitgevoerd aan de universiteit van Manchester. Eerdere onderzoeken toonden een associatie tussen antibioticagebruik kort na de geboorte en de ontwikkeling van piepende ademhaling of astma op latere leeftijd, maar het was nog niet vastgesteld of dit verband oorzakelijk is.

Daarom onderzochten de wetenschappers deze relatie opnieuw, daarnaast bekeken ze het verband tussen dit antibioticumgebruik op kinderleeftijd en de mate van immuniteit. Ook zochten ze naar een eventuele associatie met variaties in chromosoom 17q21, dat codeert voor de vatbaarheid voor astma. De kinderen werden gevolgd vanaf hun geboorte tot hun elfde levensjaar.

Antibioticagebruik in de peutertijd leidde significant vaker tot een piepende ademhaling (hazard ratio 1,71; BI95 1,32-2,23) en ernstig piepen of astma-exacerbaties (hazard ratio 2,26; BI95 1,03-4,94). Kinderen met ‘wheezing’ hadden beduidend vaker een astma-exacerbatie of ziekenhuisopname in de twee jaar volgend op hun eerste antibioticumvoorschrift. Atopie op driejarige leeftijd verhoogde het risico op exacerbaties en ziekenhuisopname.

Jonge antibioticumgebruikers hadden ook een verminderde virale immuniteit, wat bleek uit een verlaagde cytokine-inductie, gemeten op elfjarige leeftijd. De bacteriële immuunrespons verschilde echter niet.

Variaties in 17q21 hingen samen met meer antibioticumgebruik in het eerste levensjaar.

De auteurs concluderen hieruit dat verminderde virale immuniteit en 17q21-mutaties zowel samenhangen met latere ontwikkeling van astma als met antibioticumgebruik op jonge leeftijd, er is dus sprake van confounding by indication [Lancet Respir Med 2014;2:621-630].