Abortuspil verkrijgbaar in openbare apotheek

Apothekers kunnen volgens Brenda Oostveen, general manager van Sun Pharma, de abortuspil vanaf mei bestellen bij hun groothandel. Huisartsen kunnen dan een overtijdbehandeling – tot 6,5 weken zwangerschap – voorschrijven, stelt gynaecoloog Gunilla Kleiverda, voorzitter van Women on Waves, de organisatie achter de ‘abortusboot’. Samen met Rebecca Gomperts, directeur van Women on Waves, gaat ze huisartsen hierover voorlichten.

Voorschrijven door de huisarts is echter strijdig met de huidige indicatie van Sunmedabon: afbreking van een zwangerschap tot negen weken in een daarvoor toegeruste kliniek. “We propageren voorschrijven door de huisartsen niet zelf en gaan ook niet de bijsluiter of de SmPC aanpassen”, zegt Oostveen.

Ook de huidige wetgeving vormt een belemmering. Volgens het Wetboek van Strafrecht is afbreken van een zwangerschap strafbaar. Die strafbaarheid vervalt als dit gebeurt in een kliniek met een vergunning daarvoor zoals bedoeld in de Wet Afbreking Zwangerschap (WAZ). Volgens de WAZ valt “het toepassen van een middel ter voorkoming van de innesteling van een bevruchte eicel in de baarmoeder” niet onder het afbreken van de zwangerschap. “Daarom is een overtijdbehandeling geen zwangerschapsafbreking”, concludeert Kleiverda.

Maar de IGZ en de overheid zijn het daarmee oneens. Volgens hen is een overtijdbehandeling wel degelijk een afbreking van een zwangerschap, en dus strafbaar. Een wetswijziging is daarom nodig voordat huisartsen de abortuspil mogen voorschrijven, zei minister Schippers vorige week tijdens het vragenuur in de Tweede Kamer. “Schrijven huisartsen de abortuspil voor, dan zal de Inspectie ingrijpen”, zegt de woordvoerder van de Inspectie voor de Gezondheidszorg.

Een apotheker die een recept krijgt van een arts die niet is verbonden aan een abortuskliniek, mag de abortuspil niet afleveren. “Doet de apotheker dit toch, dan is ook de apotheker strafbaar”, zegt Jurriane Rendering, jurist bij de KNMP.

Verwarrend

Mogelijk komt die wetswijziging er in de toekomst, want minister Schippers gaf aan geen principiële bezwaren te hebben. Zorg dicht bij huis in een vertrouwde omgeving vindt ze een voordeel. Dat vindt ook het Nederlands Huisartsen Genootschap. Wetenschappelijk medewerker Monique Verduijn: “De huisarts biedt laagdrempelige zorg. Op verzoek van huisartsen kunnen we scholing en een richtlijn ontwikkelen.”

Abortusartsen betwijfelen de meerwaarde van de huisarts bij vroege abortus. Gabie Raven, voorzitter van het Nederlands Genootschap van Abortusartsen: “Wij zijn er niet op tegen dat huisartsen dit doen. Maar wij hebben meer ervaring. En als de patiënt toch naar de tweede lijn moet voor een echo, vervalt het argument van de laagdrempeligheid.”

Gaan huisartsen de abortuspil voorschrijven, dan is goede patiëntinformatie belangrijk, zegt Rian Lelie, manager Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. “De bijsluiter meldt gebruik voor medicamenteuze abortus in de kliniek, de huisarts zou het voorschrijven voor overtijdbehandeling. Dat lijkt op off-labelgebruik en dat is verwarrend voor de patiënt. De fabrikant zou de bijsluiter dus moeten aanpassen.”