Achtergrond 2016

Interne en externe interacties

Ivacaftor, lumacaftor, CYP3A4-remmers en rifampicine

CYP3A4 speelt een centrale rol bij de interacties van ivacaftor. In het combinatiepreparaat Orkambi interageren lumacaftor en ivacaftor onderling. De interactie van het combinatiepreparaat met rifampicine is klinisch relevant, die met CYP3A4-remmers niet.

TDM spitst therapie toe op de individuele TB-patiënt

Met therapeutic drug monitoring kan behandeling op tijd worden bijgesteld

Therapeutic drug monitoring (TDM) moet laagdrempelig worden ingezet om in een vroeg stadium de behandeling van tuberculosepatiënten te kunnen bijstellen. Op die manier kunnen resistentieontwikkeling en ongewenste uitkomsten worden geminimaliseerd. Dit betoogt Marieke Sturkenboom op basis van haar promotieonderzoek.

Pilot zorgpad COPD-patiënten

Acht regio’s testen begeleiding met persoonlijke casemanager

Begeleiding van COPD-patiënten kan beter. Lidewij Sekhuis van de Longalliantie Nederland verwacht veel van een pilot waarin aandacht is voor de patiënt en een betere overdracht tussen eerste en tweede lijn.

Nog geen biomarker voor rol ICS bij COPD

De combinatie van twee langwerkende bronchusverwijders (LABA + LAMA) lijkt bij COPD-patiënten effectiever dan een combinatie van een LABA met een inhalatiecorticosteroïde (ICS) in het verminderen van het aantal exacerbaties. De voorspellende waarde van eosinofielen om te bepalen welke COPD-patiënt baat heeft bij een ICS is echter nog onduidelijk, na tegenstrijdige resultaten uit twee recente studies.

Farmaceutische zorg bij astma door de ogen van de patiënt

Inbreng patiëntperspectief in KNMP-richtlijn Astma

Patiënten met astma hebben bij een eerste uitgifte naast algemene voorlichting over hun medicatie behoefte aan informatie over medicatiegebruik bij exacerbaties en de servicemogelijkheden van de apotheek rondom astmazorg. Dat zijn enkele uitkomsten van een onderzoek naar het patiëntperspectief voor de KNMP-richtlijn Astma.

Longziekte door medicatie moeilijk te herkennen

Lareb ontvangt regelmatig meldingen van longschade

Een veelvoud aan geneesmiddelen, zoals antibiotica, anti-inflammatoire middelen, antiarrhythmica en chemotherapeutica, wordt geassocieerd met longschade. Bijwerkingencentrum Lareb ontvangt hiervan regelmatig meldingen. Amiodaron, nitrofurantoïne en methotrexaat zijn enkele middelen waarbij longschade kan optreden.

Kampioen ondanks zware astma

Het duurde lang voordat motorcrosser Mack Bouwense de juiste medicijnen had

Mack Bouwense (14) heeft vanaf zijn jonge jeugd zware astma. Toch werd hij een van de beste motorcrossers van Nederland. Sinds hij nieuwe medicatie heeft, hoeft hij niet meer te worden opgenomen.

Ernstig astma: biological dringt prednisongebruik flink terug

Bijwerkingen mepolizumab zijn minimaal vergeleken met oraal corticosteroïde

Een nieuw tijdperk is aangebroken voor de behandeling van ernstig astma. Een tweede biological – mepolizumab – doet zijn intrede en zal het gebruik van prednison verder terugdringen. Volgens longarts Els Weersink betekent dit echt een verbetering van de kwaliteit van leven: minder exacerbaties en nauwelijks bijwerkingen.

Statines veilig bij kinderen met familiaire hypercholesterolemie

Voor het eerst langetermijnonderzoek uitgevoerd

Langdurig behandelen met statines vanaf 8 jaar is veilig en effectief en normaliseert of vertraagt zelfs het proces van atherosclerose bij patiënten met familiaire hypercholesterolemie. Dit concludeert Meeike Kusters, die de langetermijneffecten van een statinebehandeling bij kinderen onderzocht.

Gezondheidswinst statines in de praktijk suboptimaal

Gebruik bij type 2 diabetespatiënten kan beter

Cardiovasculair risicomanagement is belangrijk in de behandeling van type 2 diabetespatiënten. Statines worden geadviseerd voor primaire en secundaire preventie, maar in de praktijk is de effectiviteit niet optimaal. De arts doseert soms te laag en de patiënt is nogal eens therapieontrouw. Therapiewijziging leidt bovendien vaak niet tot een optimale respons, blijkt uit promotieonderzoek van Dianna de Vries.

Cardiovasculaire bescherming vooral bij niet-Europeanen

Factcheck: verkleint empagliflozine het cardiovasculair risico bij diabeten?

Dat de fabrikant beweert dat empagliflozine het enige antidiabeticum is dat het risico op cardiovasculaire ziekte en sterfte reduceert, bestempelt het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik als: deels waar. Dit gunstige effect geldt niet voor Europeanen. IVM en het Langerhans Onderzoeksinstituut onderzochten de bewering van de fabrikant.

Meer hypo’s bij combi DPP4-remmer + SU

Toevoegen van een DPP4-remmer aan de behandeling met een sulfonylureumderivaat verhoogt het risico op hypoglykemieën met 50%. Dat blijkt uit een meta-analyse.

‘Er is een maatschappelijk belang om test uit te voeren’

Meedoen aan Nationale Cholesteroltest of niet?

Meneer Cohen verwacht bij zijn apotheker terecht te kunnen voor de cholesteroltest, want waarom wordt bij zijn broer, die bij de cardioloog komt, wel het cholesterol gemeten en bij hem niet? Ziedaar de casus uit PW 12. Deze maakt duidelijk dat de apotheker een balans moet vinden tussen verwachtingen en behoeftes van de individuele patiënt en de solidariteit met alle burgers om zo bij te dragen aan een doelmatige farmacotherapie.

Het dilemma

Bijwerkingen bij mensen met beperking lastig te herkennen

Psychofarmacagebruik hoog ondanks beperkt bewijs effectiviteit

Psychologische en neurologische symptomen, slaapproblemen en vermoeidheid zijn enkele bijwerkingen van het gebruik van psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking. Toch worden deze middelen op grote schaal voorgeschreven. Apothekers kunnen een grotere rol spelen in het herkennen van bijwerkingen en verbeteren van de farmacotherapie, concludeert promovenda Arlette Scheifes.

Drinkvoeding via de apotheek

Apotheker organiseert bijeenkomst voor apotheekteams en diëtisten

Voor een intensievere samenwerking met diëtisten heeft apotheker Peter Brummelhuis uit Heino mijn-drinkvoeding.nl ontwikkeld. Deze website koppelt een diëtist die drinkvoeding bestelt voor een patiënt aan een apotheek in de buurt.

‘Schrappen in medicatielijstje oudere moet altijd in overleg’

Pleidooi voor richtlijn deprescribing bij seniore patiënt

Er moet een richtlijn komen voor deprescribing bij ouderen, vinden Toine Egberts en Rob van Marum. Daarmee wordt het voor artsen makkelijker te schrappen in het vaak lange medicijnlijstje van ouderen. “Uiteindelijk moet het altijd een gezamenlijk besluit zijn van arts, apotheker en patiënt.”

3D-printer brengt personalised medicine een stap dichterbij

TNO: apothekers printen in de toekomst zelf geneesmiddelen op maat

3D-printen kan de ontwikkeling en distributie van geneesmiddelen ingrijpend veranderen. Een printer voegt verschillende werkzame stoffen samen in één tablet en levert een optimale dosis af per patiënt met het juiste afgifteprofiel. TNO bouwde een 3D-printer voor de volgende generatie geneesmiddelen.

WhatsApp: check beveiliging

eHealth en veilig communiceren voor apothekers

Het gebruik van chat-apps zoals WhatsApp is niet meer weg te denken uit ons leven. Eenvoudig, vaak kosteloos en snel. Maar kan een apotheker veilig een chat-app gebruiken om over patiënten te communiceren?

eHealth: van logistiek naar sturen op zorg

Herinrichting van het zorgproces in de apotheek door eHealth

Apothekers gebruiken online-interventies, zoals herhaalservices en uitgifterobots, om patiënten logistiek optimaal te begeleiden. Maar met eHealth kan veel meer in de apotheek, zoals monitoren van therapietrouw en sturen op behandelresultaat.