2022

‘Voorkom dat patiënten antistolling verkeerd of te lang gebruiken’: Openbaar apothekers in de eerste lijn kunnen veel betekenen voor patiënten die antistollingsmiddelen slikken. Dat is de overtuiging van openbaar apotheker Mark van der Steen, die samen met de apothekers in zijn maatschap een farmaceutische patiëntenzorg (FPZ)-etiket heeft ontwikkeld om te voorkomen dat patiënten deze medicijnen onterecht of te lang gebruiken.
Vroeg ingrijpen met nieuwe HVZ-medicatie van waarde: Vroeg kunnen ingrijpen in het cardiovasculaire ziekteproces maakt de nieuw ontwikkelde medicijnen ter voorkoming van hart- en vaatziekten van toegevoegde waarde. Cardioloog en onderzoeker Martin Hemels, verbonden aan het Arnhemse Rijnstate ziekenhuis: “Je bent in een eerder stadium heel effectief bezig.”
‘Pak woekerprijs van omeprazoldrank aan’: Het is hoog tijd dat het ministerie van VWS een prijsdaling afdwingt voor omeprazoldrank Pedippi of de magistrale bereiding vergoedt, betoogt Henk Eleveld van zorgverzekeraar Menzis. ‘’Excessieve zelfverrijking komt niet alleen voor bij dure geneesmiddelen.”
Onzuiverheid in de grondstof Rocuronii bromidum blijkt de boosdoener: Tijdens een steriele voorraadproductie van rocuroniumbromide 10 mg/ml 5 ml-spuiten in de ziekenhuisapotheek van het Martini Ziekenhuis bleek vrijwel de gehele charge deeltjes te bevatten. Na een uitgebreide oorzakenanalyse bleek de oorzaak een onzuiverheid in de grondstof Rocuronii bromidum te zijn.
Slechts klein deel spierpijn gevolg van statine: Behandeling met een statine geeft een kleine overmaat van meestal milde spierpijn. Bij meer dan 90% van de patiënten die spierpijn melden is dit niet het gevolg van het statine.
Vermijd one size fits all-protocol, laat onderzoek St. Antonius Ziekenhuis zien: In diverse regio’s zijn initiatieven gestart voor verantwoord perioperatief opioïdgebruik. Opvallend is dat soms tegenstrijdige keuzes worden gemaakt, wat waarschijnlijk een weerspiegeling is van het feit dat we het niet goed weten. “In plaats van een one size fits all-protocol zou in de ideale situatie per patiënt bepaald moeten worden welke pijnmedicatie en welke follow-up nodig zijn na een operatie.”
Apothekers ontwikkelen keuzehulp inhalatoren en bellen met patiënten: Apothekers zijn overal in het land bezig hun positie in de regio te versterken. In dit artikel een overzicht van enkele projecten en initiatieven om de farmaceutische zorg te verbeteren, zoals apothekers in Almere die bellen met hart- en vaatpatiënten en apothekers in Hoogeveen die een online keuzehulp voor inhalatoren hebben ontwikkeld.
Jaap Dik neemt na veertig jaar afscheid van de openbare farmacie: Hij was dit jaar veertig jaar apotheker en twaalfenhalf jaar columnist van het Pharmaceutisch Weekblad, in welke hoedanigheid hij ruim honderd columns schreef. Daarnaast zat hij in vele besturen, klankbordgroepen en crisisteams. Zijn maatschap is inmiddels verkocht. Jaap Dik: “Ik heb nooit het bijltje erbij neer willen gooien; het is ondanks alles een mooi vak.”
Slimme software helpt bij keuzes in ziekenhuiszorg voor ouderen: Nu de Nederlandse ziekenhuispopulatie vergrijst, is het van belang dat ziekenhuismedewerkers meer geriatrische kennis opdoen voor de zorg voor oudere patiënten. Klinische beslissingsondersteuning kan hierbij helpen, concludeert Birgit Damoiseaux-Volman op basis van haar promotieonderzoek. Zorgverleners geven de voorkeur aan beslissingsondersteuning voor ontslag/nazorg, medicatiebeoordeling, valpreventie en delier.
Insuline glargine en liraglutide zijn iets effectiever bij DM2: Zowel insuline glargine, als liraglutide, glimepiride en sitagliptine, toegevoegd aan metformine, leiden bij patiënten met diabetes type 2 (DM2) tot een afname van het HbA1c. Insuline glargine en liraglutide zijn iets effectiever in het bereiken en behouden van de streefwaarde voor het HbA1c.
Chatten tussen apotheek en huisarts scheelt wachttijd: De apotheek en huisartspraktijk hebben dagelijks meerdere keren contact over doseringen, labwaarden en bezorging. Telefonisch of face-to-facecontact zorgt voor wachttijd of storen op drukke momenten waardoor overleg niet mogelijk is. Uit een pilot in Zuidbroek blijkt dat chatten een oplossing kan zijn, waardoor vragen kunnen worden beantwoord op een zelfgekozen moment.
Eierstokkanker te lijf met gekweekte serial killers: Natural killer-afweercellen kunnen eierstokkankercellen doden. In haar promotieonderzoek demonstreert Jolien Van der Meer dat verschillende behandelingen gebaseerd op natural killer (NK) cellen de celdood van eierstokkanker kunnen verbeteren in kweken en muizen. Op dit moment wordt gekeken naar de bijwerkingen van deze serial killer-celtherapie bij eierstokkankerpatiënten.
‘Juist het persoonlijk contact is heel waardevol en leuk’: De farmaceutische zorg die instellingsapotheek FarmaZorg Breda levert, gaat verder dan het verstrekken van medicatierollen. De apotheek is actief betrokken bij het farmaceutisch beleid, neemt deel aan FTO’s en voert medicatiebeoordelingen uit. Ook de regionale aanpak brengt voordelen met zich mee. “Het persoonlijk contact is heel waardevol.”
‘Apotheker kiest zelf pensioen met meer of minder beleggingsrisico’: In de nieuwe pensioenregeling van Beroepspensioenvereniging Pensioenfonds Openbare Apothekers (BPOA) krijgen individuele apothekers meer zeggenschap over het eigen pensioen. Ook kiest elke apotheker met welk risico zijn premie mag worden belegd door het pensioenfonds. BPOA-voorzitter Annelien van Groningen: “We hebben nu één collectief kapitaal, straks hebben we vijfduizend individuele pensioenpotjes.”
Toename van gewicht als bijwerking kan flink oplopen: Niet alleen de toename van het lichaamsgewicht zelf is een ongewenste bijwerking, de mate waarin vergroot ook het risico op metabool syndroom, diabetes mellitus en cardiovasculaire aandoeningen. Bijwerkingencentrum Lareb ontvangt regelmatig meldingen van gewichtstoename. Hierbij gaat het lang niet altijd om enkele kilo’s.
Prikpil op verkeerde injectieplaats: De prikpil is beschikbaar als Depo-Provera, een injectie voor intramusculaire toediening en als Sayana, een injectie voor subcutane toediening. Bij Voorkomen Medicatie Incidenten (VMI) kwam een melding binnen over miscommunicatie tussen huisartsenpraktijk en apotheek waardoor Depo-Provera subcutaan werd gespoten.
Medicatiebeoordeling voor bariatrische ingreep nuttig: Medicatiegerelateerde risico’s na bariatrische ingrepen worden vaak gemist. Dit komt met name doordat zorgverleners niet weten dat een patiënt is geopereerd en zij onvoldoende kennis hebben over de gevolgen van de operatie. Een medicatiebeoordeling voor een operatie is nog geen onderdeel van de huidige klinische praktijk, maar kan nuttig zijn om medicatiegerelateerde risico’s te voorkomen.
Clinical rules van meerwaarde voor patiënten met morbide obesitas: Proactieve medicatiebewaking bij (morbide) obese patiënten is lastig, waardoor een risico op inadequate behandeling ontstaat. Het Maasstad Ziekenhuis heeft daarom clinical rules geïmplementeerd om patiënten te identificeren en de therapie te optimaliseren. In dit onderzoek is gevalideerd hoe de clinical rules functioneren. “Het is van groot belang de juiste obese patiënten actief bij de apotheker naar voren te brengen bij medicatiebewaking.”
Staatssecretaris Maarten van Ooijen wil apothekers graag ondersteunen: Iedere apotheker een leefstijlapotheker, dat lijkt VWS-staatssecretaris Maarten van Ooijen wel wat. Hij is verheugd dat apothekers zich inzetten voor een gezonde leefstijl en wil waar nodig graag ondersteuning bieden. Zo worden ze sterk onderdeel van een brede maatschappelijke basis, waarvan ook diëtisten en wijkverpleegkundigen deel uitmaken. “Om toekomstige zorgvragen op te lossen moeten we veel forser inzetten op preventie.”
Training helpt apotheekteam bij lastig gesprek over medicijnwisseling: Medicijnwisselingen kunnen leiden tot lastige gesprekken aan de balie. Als wisselingen niet goed worden toegelicht, kan dit leiden tot onveilig of ineffectief medicijngebruik. Onderzoekers van het Nivel, Universiteit Utrecht en SIR Institute for Pharmacy Practice and Policy ontwikkelden een communicatietraining om apotheekteams meer handvatten te geven en beter voor te bereiden op moeilijke gesprekssituaties.
Rechter: apotheker Amsterdam UMC mag CDCA magistraal bereiden: De vergunninghouder van het weesgeneesmiddel Leadiant vroeg de inspectie maatregelen te nemen tegen de apotheker van het Amsterdam UMC, die dit geneesmiddel bereidde ten behoeve van Nederlandse patiënten en daarvoor ook reclame maakte. De inspectie greep in, maar hield het bij een waarschuwing. De vergunninghouder maakte bezwaar en ging vervolgens bij de rechtbank in beroep, maar haalde daar bakzeil.
Nieuwe medicijnen maken diabeteszorg nog persoonlijker: De behandeling van diabetes type 2 is de laatste jaren substantieel veranderd. Doordat veel nieuwe medicijnen op de markt zijn gekomen, is het nu mogelijk om patiënten op maat te behandelen. Met het verschijnen van een nieuwe behandelrichtlijn zijn hiervoor de eerste stappen gezet, maar er is zeker nog ruimte voor verbetering. Dit is een van de uitkomsten van het promotieonderzoek van Judith de Ruijter-van Dalem.
Optimaliseer kindermedicatie en voorkom zo bijwerkingen: In veel geneesmiddeldrankjes die kinderen krijgen zitten alcoholen of andere hulpstoffen die bijwerkingen kunnen veroorzaken. Over die hulpstoffen komt steeds meer kennis beschikbaar terwijl richtlijnen worden aangescherpt. “We zouden graag zien dat bij nieuwe richtlijnen wordt nagedacht over de combinatie propyleenglycol en ethanol, gezien de competitie voor alcoholdehydrogenase enzymen.”
‘Fax moet binnen twee jaar weg zijn uit alle apotheken’: Zorgverleners faxen nog steeds massaal: naar schatting zo’n 10 miljoen keer per jaar. Het landelijke programma Faexit wil het onveilige apparaat binnen twee jaar definitief weg hebben uit de zorg. Mariska van Laarhoven en Marieke van Haren zijn apothekers in koploperregio Noordoost-Brabant, waar bijna alle apotheken inmiddels zijn gestopt met faxen. “Stoppen met faxen betekent: trek zelf de stekker eruit.”
Behandeling niet-vitale zwangerschap kan veel beter: Een niet-vitale zwangerschap treedt op in zo’n 10-28% van alle zwangerschappen; wereldwijd worden hiervoor jaarlijks miljoenen vrouwen behandeld. Behandeling met mifepriston gevolgd door misoprostol is effectiever dan behandeling met misoprostol alleen: er wordt vaker een complete miskraam bereikt, er is minder vaak een curettage nodig en het is ook nog goedkoper.
Allergielabels in openbare apotheek vaak niet meer actueel: Wereldwijd is aangetoond dat het antibiotica-allergielabel, zoals vastgelegd in elektronische patiëntendossiers, vaak niet terecht is. Uit recent onderzoek in twee openbare apotheken blijkt dat 65% van de allergielabels niet meer up-to-date is. Apothekers en allergologen moeten samen met softwareleveranciers goede gebruiksvriendelijke registratie van allergieën mogelijk maken.
Zavegepant neusspray effectief bij migraine: Een neusspray met zavegepant is in een enkele dosis van 10 mg of 20 mg effectief bij de acute behandeling van migraine. De CGRP-antagonist heeft bovendien een gunstig veiligheidsprofiel.
Samen inlopen van oxytocine en remifentanil veilig mogelijk: Niet ieder ziekenhuis in Nederland dient remifentanil en oxytocine toe over dezelfde infuuslijn. Dit komt door een gebrek aan data over de verenigbaarheid van beide middelen. Omwille van patiëntvriendelijkheid en -veiligheid is dit wel wenselijk. Om dit praktische probleem op te lossen is in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis de verenigbaarheid van deze stoffen onderzocht.
Nog veel onduidelijk rond nieuwe anticonceptiepil met estetrol: Het voorschrijfbeleid verandert niet door de nieuwe anticonceptiepil met estetrol. Hoewel deze pil door haar werkingsmechanisme in theorie een lager tromboserisico zou kunnen geven, is dit effect niet op harde eindpunten aangetoond, zegt gynaecoloog Carla van der Wijden. “Het kan zich niet meten aan de gouden standaard.”
Medicatieproces 9 geeft logistieke en therapeutische informatie: Zorgverleners en softwareleveranciers in de regio’s Friesland en Rijnmond zijn als eersten gestart met het implementeren van de nieuwe landelijke informatiestandaard Medicatieproces 9. Ziekenhuisapotheker Michiel Duyvendak en Maarten Wittop Koning, directeur van RijnmondNet, vertellen over hoe apothekers het uitwisselen van medicatiegegevens gaan testen. “We moeten het probleem van onvolledige medicatieoverzichten nu met elkaar oplossen.”
Hoofdrol voor dendritische cel bij ontwikkeling nieuwe kankertherapie: Sinds de ontdekking dat het immuunsysteem de ontwikkeling van kanker limiteert, zijn er veel therapieën ontworpen die een immuunrespons tegen kanker opwekken. Het doel van promovenda Camille Le Gall is het activeren van tumorspecifieke T-cellen die tumorcellen opsporen en vernietigen. Hiervoor wordt een moleculair platform gebruikt dat antigenen selectief aflevert bij de dirigenten van ons immuunsysteem: de dendritische cellen.
Meer regie nodig bij toegang tot medicatie vóór registratie: Een ‘om niet’ (lees: gratis)-verstrekking via de fabrikant is in Nederland de enige reële mogelijkheid om geneesmiddelen beschikbaar te maken vóór registratie. De beslissing over beschikbaarheid ligt in deze fase daarmee volledig bij fabrikanten. “Hier ligt echter een kans voor artsen en apothekers om een begeleide introductie van het middel in Nederland voor te bereiden.”
Antihypertensiva: geen verschil bij inname in ochtend of avond: ’s Ochtends of ’s avonds innemen van antihypertensiva geeft geen verschil in de incidentie van belangrijke cardiovasculaire uitkomsten. Apothekers kunnen patiënten adviseren hun bloeddrukverlagende medicatie in te nemen op een tijdstip dat ongewenste effecten minimaliseert.
Klein risico melanoom bij lage dosis methotrexaat: Laaggedoseerd methotrexaat is geassocieerd met een verhoogd risico op melanoom. Het absolute risico kan echter als verwaarloosbaar worden beschouwd.
Kostprijs-plusmodel geeft inzicht in reële prijzen gentherapieën: Goed nieuws voor patiënten met de zeldzame erfelijke spierziekte spinale musculaire atrofie (SMA) en de zeldzame erfelijke stofwisselingsziekte metachromatische leukodystrofie (MLD). Sinds kort zijn de veelbelovende gentherapieën Zolgensma en Libmeldy toegelaten tot de Europese markt. Maar de prijzen van deze behandelingen zijn fors hoger dan van bestaande therapieën voor deze indicaties, terwijl effectiviteit op lange termijn nog niet altijd duidelijk is.
‘Uitzicht op aanpak van nu nog onbehandelbare ziektes’: Cel- en gentherapiegeneesmiddelen bieden extra behandelopties, ook voor aandoeningen waarvoor nu nog geen therapie bestaat. De ziekenhuisapotheek van het Radboudumc maakt gentherapie-geneesmiddelen voor toediening gereed en bereidt celtherapie-geneesmiddelen voor onderzoek. “Sommige ATMP’s zijn lastig te maken.”
‘Oncologische kennis openbaar apotheker kan en moet beter’: Het aantal mensen met kanker zal de komende decennia fors toenemen. Daarop moeten openbaar apothekers zich voorbereiden, vindt Frank Jansman, omdat zij steeds vaker met deze groep patiënten te maken zullen krijgen. “Als je dan nauwelijks iets weet over chemo-, targeted- en immuuntherapie, is het erg lastig goede farmaceutische zorg te leveren.”
‘Gen- en celtherapieën zijn straks niet meer weg te denken’: De middelen op basis van gen- en celtherapie zijn nu vooral gericht tegen zeldzame genetische aandoeningen en kanker, zegt universitair docent Renske ten Ham. Maar het veld verandert: meer en grotere bedrijven raken geïnteresseerd en het indicatiegebied wordt breder. “Er lopen momenteel vroege klinische trials naar de toepassing bij diabetes.”
Farmacotherapie beter toespitsen op individuele patiënt met borstkanker: Bij orale geneesmiddelen is het zeer wisselend hoeveel van de werkzame stof uiteindelijk in de bloedbaan terechtkomt. Voor veel oncolytica is er echter een duidelijke relatie tussen blootstelling en effectiviteit of bijwerkingen. Dit gegeven pleit ervoor de dosering voor oncologiepatiënten individueel te bepalen op basis van gemeten bloedspiegels, bijvoorbeeld bij het gebruik van tamoxifen.
Meer bijwerkingen psoriasismiddelen gemeld bij mannen dan bij vrouwen: Bijwerkingencentrum Lareb constateert dat er vaker bijwerkingen voor mannen worden gemeld dan voor vrouwen over farmacotherapie voor psoriasis. De mannen meldden de bijwerkingen meestal niet zelf, dat deden hun zorgverleners. Vrouwelijke psoriasispatiënten meldden bijna twee keer vaker zelf een bijwerking.
‘Met mijn eigen apotheek ben ik weer zorgverlener’: Na vele jaren in loondienst was openbaar apotheker Mieke Sandino niet meer gelukkig in haar werk. In veel apotheken draait het volgens haar alleen om winst maken. Ze wil zorgverlener zijn en opende in Den Haag een nieuwe apotheek. Maar hoe financier je een apotheek met nul patiënten? “Iedereen zal zich afvragen: waar ben je mee bezig? Maar dit is mijn passie: een eigen apotheek.”
Apotheker moet rol bij valpreventie versterken: Apothekers zijn momenteel weinig betrokken bij de samenwerking rond valpreventie, mogelijk door gebrek aan kennis over valrisicofactoren anders dan medicatiegebruik. Nu vitamine D per 1 januari uit het basispakket gaat, dient het aanbeveling dat apothekers proactief een valrisicotest afnemen bij ouderen die vitamine D gebruik(t)en. Dit versterkt hun rol bij valpreventie.
‘Fijn dat de apotheek extra aandacht besteedt aan valrisico’: In Apotheek Oog in Al in Utrecht wordt sinds juni 2021 op doosjes met geneesmiddelen die zorgen voor een verhoogd risico op vallen bij ouderen van 75 jaar en ouder, een blauw stickertje geplakt met de tekst ‘LET OP! Dit medicijn verhoogt uw risico op vallen’. Ouderen zijn hierdoor sneller bereid in gesprek te gaan met de apotheker over valpreventie, blijkt uit een kleinschalig onderzoek.
Praat met oudere over minderen van medicatie: Veel zorgverleners vinden het minderen of stoppen van preventieve medicatie lastig, terwijl veel ouderen met polyfarmacie bereid zijn dit te overwegen. Het is belangrijk met patiënten te praten over hun wensen en behandeldoelen en samen te beslissen over het tijdig verminderen van medicatielast. Training kan hierbij helpen.
Zorgverzekeraar moet bereiding Regenboog Apotheek vergoeden: Op verzoek van Verslavingskunde Nederland bereidde de Regenboog Apotheek disulfiram, om het tekort daaraan op te vangen. Vervolgens verleende de inspectie toestemming disulfiram te importeren, waarop De Friesland de declaraties afkeurde en besloot de Regenboog Apotheek geen contract meer aan te bieden. Ten onrechte, zo oordeelde de rechter.
Topicaal ruxolitinib verbetert repigmentatie bij vitiligo: Ruxolitinib-crème resulteert in een grotere repigmentatie van vitiligo-laesies dan placebocrème na 24 weken. De behandeling gaat wel gepaard met acne en jeuk op de plek van aanbrengen.
Nieuwe niet-hormonale therapie bij opvliegers: Het oraal in te nemen kleine molecuul Q-122 is een effectieve niet-hormonale behandeling van vasomotore klachten bij vrouwen die adjuvante endocriene therapie gebruiken na borstkanker.
Bijwerkingen vaak reden van stoppen RA-medicatie: Bijwerkingen zijn voor patiënten met reumatoïde artritis (RA) een belangrijke reden om te stoppen met hun eerste medicamenteuze behandeling. Dat komt naar voren uit onderzoek hiernaar van het Bijwerkingencentrum Lareb en het DREAM-RA-register. Het aantal patiënten dat bijwerkingen ervaart verschilt per geneesmiddel en combinatie van geneesmiddelen.
Addertje onder ’t gras bij geneesmiddelsubstitutie: Leveringsproblemen van geneesmiddelen noodzaken tot substitutie. Maar ook al regelt de apotheker het nog zo goed, soms ziet hij toch iets over het hoofd, zoals blijkt uit onderstaande melding.
Kortere inwerktijd, snel inzetbaar op meerdere taken en minder fouten: Als een van de eerste ziekenhuisapotheken in Nederland maakt die van Tergooi MC gebruik van training within industry om apothekersassistenten in te werken. Het zorgt voor een uniforme werkwijze, waardoor nieuwkomers sneller inzetbaar zijn en minder fouten worden gemaakt.
Subcutane prodrugs van levodopa/carbidopa verlichten Parkinson: Foslevodopa-foscarbidopa verbetert motorische fluctuaties bij de ziekte van Parkinson, zowel de on time zonder hinderlijke dyskinesie als de off time. Het heeft een gunstige benefit-risk-ratio en is een potentieel alternatief voor patiënten met gevorderde parkinson.
In het spoor van de papaver: de historie van de opioïden: Opium en van opium afgeleide geneesmiddelen zoals morfine, heroïne en oxycodon hebben een historische stempel gedrukt op de ontwikkeling van ons geneesmiddelarsenaal. Opmerkelijk genoeg bestaat hierover geen makkelijk toegankelijke, integrale geschiedenis. Een nieuwe virtuele tentoonstelling op de website van het Nationaal Farmaceutisch Museum vult deze lacune op.
De beste zorg voor de patiënt is de meest duurzame: De beste zorg voor de patiënt is de meest duurzame. Alhoewel pMDI’s (pressurised metered dose inhalers) door het gebruik van drijfgas een grote milieu-impact hebben, is het ongegrond wisselen van pMDI’s puur en alleen om milieuredenen een slecht idee voor patiënt en milieu. Het is belangrijk holistisch naar de opties te kijken, zodat binnen een realistische termijn kan worden toegewerkt naar geneesmiddelen met een minder grote voetafdruk.
10% minder toename van longaanvallen door SARA: Digitaal zorgprogramma SARA van Service Apotheek leidt tot 10% minder toename van longaanvallen bij astma en COPD-patiënten, zo blijkt uit een studie van het National eHealth Living Lab (NeLL). Ook stimuleert SARA de therapietrouw van patiënten. “Een waardevolle aanvulling op de zorg in de openbare apotheek.”
‘We willen een stempel drukken op alles wat te maken heeft met inhalatiemedicatie’: Drie kenniscentra op het gebied van inhalatiemedicatie hebben de krachten gebundeld in het nieuwe Inhalatie Instituut Nederland. Belangrijkste missie is het gebruik en dus het effect van inhalatoren, dat nu vaak te wensen overlaat, te verbeteren. “Gebruik van inhalatiemedicatie vraagt inzicht, techniek en coördinatie.”
Voorzichtigheid vereist bij gebruik Qutenza pleisters: Bij zowel Bijwerkingencentrum Lareb als de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn tientallen meldingen binnengekomen over ernstige en chronische overgevoeligheidsreacties van zorgverleners die beroepsmatig zijn blootgesteld aan Qutenza pleisters.
Op juiste waarde schatten: Ik zie een drone arriveren bij mijn voordeur. Een nieuwe lading poeder voor maaltijdshakes komt binnen en dit poeder zou best eens verrijkt kunnen zijn met medicijnen. Ik voel me namelijk sinds kort wat ziekjes en de chip onder mijn huid zal vast iets gedetecteerd hebben. Dit wordt gelukkig direct doorgegeven aan de fabrikant van het poeder.
‘Hoe meer kennis, hoe beter je kunt adviseren’: Digitalisering en robotisering zullen apothekersassistenten in de toekomst veel logistieke taken uit handen nemen, maar voor de zorgverlening blijven echte mensen, personen van vlees en bloed, nodig, stelt Sherida Jamaloodin-Aparoe. “De assistent van de toekomst is goed geschoold om complexe vragen te kunnen beantwoorden.”
Astropharmacy: geneesmiddelgebruik in de ruimte: De apotheker die helpt bij medicijngebruik in de ruimte. Dat klinkt erg futuristisch, maar volgens Tuyen Nguyen is het mogelijk. “Bovendien is het een leuk onderwerp om je werkgebied mee uit te breiden.”
‘Zorg verlenen betekent ook voor de aarde zorgen’: De apotheker van de toekomst is ook een duurzame apotheker, vindt farmaceutisch consulent Hanneke van Andel. Dat betekent dat hij zorg op maat levert en verspilling tegengaat. “We zullen wel moeten met z’n allen, anders blijft er voor toekomstige generaties niks over.”
Variatie in kruisovergevoeligheid voor corticosteroïden: Een positieve plaktest voor overgevoeligheid voor een cutaan corticosteroïd is zeldzaam. De mate van co-overgevoeligheid voor een ander corticosteroïd bij een positieve test varieert tussen de verschillende middelen.
‘Straks kleine apotheken met minder assistenten’: Door meer gebruik te maken van technologie op het gebied van voorlichting en het centraal klaarmaken van medicatie, kan het werk in de apotheek efficiënter worden ingericht en blijft meer tijd over voor farmaceutische patiëntenzorg, vindt Bram Wagner. Ook ziet hij toekomst voor de apotheker-farmacotherapeut. “Mensen krijgen het gevoel dat ze echt bij een zorgverlener zitten.”
Mijn apotheker in/van de toekomst: De betekenis van een woord wordt bepaald door de context. Bij ‘apotheker in de toekomst’ denk ik aan de zorgen die er nu al zijn over hoe we over tien tot twintig jaar de farmaceutische zorg voor onze steeds ouder wordende bevolking moeten waarmaken.
'Intensief patiëntencontact maakt werk vooral veel leuker': Ziekenhuisapothekers zijn vaker aanwezig in de kliniek, zien samen met specialisten patiënten, geven gevraagd en ongevraagd adviezen en zijn betrokken bij het updaten van richtlijnen. Dat hun werk ook uitdagender wordt door complexere geneesmiddelen, is voor Paola Mian vooral spannend en leuk. “Ik merk dat artsen en verpleegkundigen het fijn vinden als je meedenkt.“
Radboud Apotheek breekt met eeuwenoud concept en schrapt apotheekbalie: Om rust te creëren voor patiënten heeft de nieuwe Radboud Apotheek geen balie meer en zijn zorg en logistiek gescheiden. Apothekersassistenten voeren gesprekken in acht spreekkamers, terwijl achter in de apotheek de recepten worden verwerkt. Apotheker Hein van Onzenoort: “Wij hebben de problemen met privacy en wachtrijen definitief verbannen uit de apotheek.”
‘Door zelf voor te schrijven kan apotheker ook op andere manier bijdragen aan de zorg’: Apothekers doen en mogen het nog niet, zelf medicijnen voorschrijven, maar als het aan Robin van der Klip ligt krijgen ze die bevoegdheid wel. Voorwaarde is wel dat de apotheker zich bekwaam voelt en zich beperkt tot bepaalde geneesmiddelen bij enkele aandoeningen.
‘Voor een betere toekomst moeten apothekers vaker hun krachten bundelen’: Openbaar apothekers gaan in een intensieve samenwerking met artsen en patiënten gepersonaliseerde netwerkzorg leveren. Volgens apotheker Marit Hooijman gaat het vak zich in deze richting ontwikkelen de komende jaren. Maar om dit te bereiken moeten apothekers de krachten nog beter bundelen. “We moeten wel zorgen dat we overal aan tafel zitten.”
‘Balie maakt plaats voor consultatiekamers waar de patiënt op afspraak advies inwint’: Blended care, een combinatie van online en offline zorg en contactmomenten, zal in de toekomst standaard zijn in apotheken, voorziet Claudia Rijcken. Wat haar echter zorgen baart is dat de digitale transformatie wordt opgehouden door een gebrek aan specifiek opgeleide mensen. “Door toenemende personele druk wordt de inzet van digitale tools wel steeds logischer.”
Baanbrekende kankertherapie op eerste plek in Top 3 Geneesmiddelen: Sotorasib, het eerste oncolyticum gericht op een ogenschijnlijk ongrijpbaar kankereiwit, staat bovenaan in de Top 3 Geneesmiddelen van dit jaar van hoogleraar ziekenhuisfarmacie Marjolijn Lub-de Hooge. Ze verwacht dat er meer doelgerichte therapieën aankomen, maar noemt ook nirsevimab. “Dit is een potentiële kandidaat voor het Rijksvaccinatieprogramma.”
My mum was a pharmacist: Politici die in het publiek over hun moeder spreken, dat komt niet vaak voor. Hoewel, Mark Rutte sprak altijd vol liefde en warmte over zijn in 2020 overleden moeder en hun gezamenlijke rijsttafel op zaterdagavond.
Vaak krachtiger en langer inhaleren bij SMART-inhalator: Slimme inhalatoren geven zowel apotheker als patiënt meer inzicht in de inhalatietechniek en dragen zo bij aan zorg op maat. De patiënt is eerder geneigd met deze inhalator te starten na telefonisch contact door de apotheker, blijkt uit een pilot in vier apotheken verspreid over het land. Langer en krachtiger inhaleren was het meest gegeven verbeteradvies voor deze SMART-inhalator.

« Vorige 100 item(s) 1 2

Navigatie

2022