Log in om verder te lezen.
Ik ben mijn wachtwoord vergeten
Alleen abonnees van het Pharmaceutisch Weekblad hebben volledige toegang tot pw.nl. Ga voor meer informatie: abonnement PW aanvragen.
Zeker 94% van de ouderen woont nog thuis. Dat percentage is de afgelopen jaren fors gestegen, vooral onder 85-plussers; van hen woont 70% nog in het eigen huis. Dit blijkt uit de Monitor zorg voor ouderen van de NZa.
Nog maar net terug van vakantie, kon ik meteen aanschuiven bij de cursus ‘hoorcollege geven’. Ik keek er enorm naar uit en mijn enthousiasme werd nog groter door de interactie met andere cursisten. Echt een feest van herkenning, want iedereen worstelt (uiteraard) met dezelfde issues: hoe zorg je ervoor dat studenten geboeid zijn, wat kun je doen als iedereen na vijftien minuten in een concentratiedip raakt, hoe voorkom je power point-overload?
Het proactief uitvoeren van een medicatiebeoordeling – met huisarts, apotheker en patiënt – lijkt het meest zinvol bij (kwetsbare) patiënten van 75 jaar of ouder die tien of meer geneesmiddelen gebruiken. Dit staat in de nieuwe, onlangs gepubliceerde, Module Medicatiebeoordeling die hoort bij de multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen uit 2012.
Voor welke aandoening is Dupilumab nu ook geregistreerd?
Aflopende patenten en nieuwe concurrerende generieken hebben geleid tot dalingen van netto-inkoopprijzen van drie TNF-alfaremmers. Ziekenhuizen hebben hierdoor fors kunnen besparen, maar onzeker is of de concurrentie voldoende houdbaar is, waarschuwt de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft in de eerste helft van 2019 11.906 meldingen ontvangen van datalekken. De meeste datalekken werden gemeld door de zorgsector, met als koplopers ziekenhuis (23%) en apotheken (22%).
Een drietal uitbreidingen van geneesmiddelindicaties is goedgekeurd door de Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP).
De humane geneesmiddelencommissie van het Europees Geneesmiddel Agentschap (EMA), de CHMP, heeft toestemming verleend voor Europese handelsvergunningen van vier nieuwe geneesmiddelen.
Het aantal mensen dat chronisch vijf of meer geneesmiddelen gebruikt is in 2018 opgelopen tot één op de zeven apotheekbezoekers. Toenemende vergrijzing en langer thuis wonen liggen aan deze groei ten grondslag. Maagzuurremmers, cholesterolverlagers en antithrombotica worden door deze patiënten het meest gebruikt. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Om ouderen zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te laten wonen, is het belangrijk dat iemand hun medicatiegebruik goed in de gaten houdt. Apotheker Mariolina Devalle uit Naaldwijk gaat daarvoor het liefst op huisbezoek, omdat mensen dan meer op hun gemak zijn en meer vragen stellen. “Bovendien vertelt de huiskamer veel over een persoon.”
Ouderen in Velp blijven zo lang mogelijk thuis wonen. Dankzij de inzet van pionier Ester Bertholet, die acht jaar geleden haar eigen praktijk voor ouderen oprichtte. Medicatiegebruik opschonen vormt een belangrijk onderdeel. Van het stoppen tot het zoeken naar praktische oplossingen. “Dan maar alles ’s avonds innemen en Thyrax hoger doseren.”
“Voor de functie van de apotheker als behandelaar is te weinig evidence, daarom moeten apothekers op zoek naar een niche waar hun werkelijke meerwaarde ligt ten opzichte van artsen”, zegt klinisch geriater/klinisch farmacoloog Rob van Marum, werkzaam in het Jeroen Bosch ziekenhuis in Den Bosch en bijzonder hoogleraar farmacotherapie aan het VUmc. “Bekijken we studies zoals HARM kritisch, dan is de relatie tussen klinische problemen – zoals vallen – en medicijnen zelden een-op-een aantoonbaar. Richtlijnen voor medicatiebeoordelingen zijn onder meer gebaseerd op deze studies, en die blijken dan ook vaak niet doelmatig te zijn.”
Apothekers zijn veel bezig met medicatiebeoordelingen voor ouderen, maar de meest kwetsbare patiënten eruit lichten, dat is volgens ziekenhuisapotheker en voorzitter van de programmacommissie Patricia van den Bemt nog een hele uitdaging. “Het gaat daarbij vooral om de ongewenste polyfarmacie binnen deze groep. De effectiviteit vergroten van medicatiebeoordelingen is ook een van de onderzoeksvragen van de KNMP Kennisagenda.”
Bij het bewaren van geneesmiddelen door patiënten thuis gaat nog veel mis. TNF-alfaremmers en andere biologicals liggen niet in de koelkast, geneesmiddelen zijn over de datum of de bijsluiter is niet meer aanwezig.
“Wijkverpleegkundigen en thuiszorgmedewerkers komen achter de voordeur van patiënten waar ze problemen zien die in 50% van de gevallen medicatiegerelateerd zijn, zoals slikproblemen. Apothekers zijn hiervan vaak niet op de hoogte”, zegt Carolien Sino, instituutsdirecteur Verpleegkundige Studies Hogeschool Utrecht. “Thuiszorgmedewerkers en wijkverpleegkundigen zijn de ogen en oren van apothekers, maar maken apothekers daar wel genoeg gebruik van?”
Voor Hermijntje Geessink, die al 36 jaar thuis haar man Benno Geessink verzorgt, is goed contact met de apotheker van onschatbare waarde. Ze raadt andere mantelzorgers aan zich duidelijk kenbaar te maken bij de apotheek, zodat het team de situatie kent. “Dan weten de medewerkers dat je niet voor niets belt en ergens om vraagt.”
Door optimaal gebruik te maken van beschikbare informatie over geneesmiddelen bij ouderen en door out of the box-denken en -doen kunnen ouderen met de juiste farmacotherapie langer thuis blijven wonen. Medicatiebeoordelingen door arts en apotheker bij de 75-plus-populatie zijn belangrijk om de risico’s van medicamenteuze therapie bij ouderen te beperken.
Eens per maand subcutane toediening van galcanezumab vermindert de frequentie van aanvallen van clusterhoofdpijn.
Na behandeling van een migraineaanval met de calcitonin gene related-peptide (CGRP)-receptorantagonist rimegepant zijn meer patiënten pijnvrij en vrij van hun meest hinderlijke symptoom dan na gebruik van placebo.
Voor apotheker Sjef Küppers was de keuze om de farmaceutische zorg voor de ouderen van het Polder Hofje op zich te nemen snel gemaakt. “Vragen komen sneller op ons bordje dan in een gewone thuissituatie, waardoor we ook eerder kunnen ingrijpen.”
Alleen bij een niet-pluisgevoel moeten apothekers de verpakkingen van UR-geneesmiddelen met een Falsified Medicines Directive (FMD)-alert melden bij de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Dat heeft de IGJ besloten omdat het aantal alerts nog te hoog is om elke melding op individueel niveau nader te onderzoeken.
Geneesmiddelentekorten krijgen steeds bredere aandacht en erkenning, stelde de KNMP vast op de Wereld Apothekers Dag op 25 september. Zo trok minister Bruno Bruins van Medische Zorg vorige week aan de bel over de verdubbeling van tekorten.
Voor de bestuurders en een aantal medewerkers van de KNMP is de agenda deze weken behoorlijk volgepland. De herfst staat traditioneel in het teken van tal van ontmoetingen met de leden. Afgelopen woensdag gingen we tijdens de jaarlijkse BIO Meeting met circa honderd actieve leden in gesprek over de Toekomstvisie 2025 waaraan al sinds het voorjaar wordt gewerkt.
Het Nivel, Radboudumc en de Sint Maartenskliniek hebben Interventienet.nl ontwikkeld, dé vindplaats voor interventies voor therapietrouw. De KNMP is vertegenwoordigd in de adviescommissie van het initiatief. “Er zijn genoeg projecten en tools om de therapietrouw te bevorderen, maar het is vaak onduidelijk waar je ze kunt vinden.”
© 2025, Pharmaceutisch Weekblad
