Getransplanteerde NK-cellen genezen borstkanker in muizen

Wat was de aanleiding?

“Vrijwel alle patiënten met gemetastaseerde kanker genezen niet omdat ze op termijn ongevoelig worden voor de therapie. Bij borstkanker speelt dit ook. Uit een klein aantal langzaam delende en therapieongevoelige cellen ontstaan na behandeling opnieuw sneller delende cellen die uiteindelijk volledig resistente uitzaaiingen vormen waaraan de patiënt zal overlijden. Bij leukemie is donorstamceltransplantatie routine en wij wilden kijken of dit ook bij borstkanker werkzaam is.”

Wat hebt u onderzocht?

“Eerst probeerden we stamceltransplantatie van haplo-identieke donormuizen. Hierbij komt de helft van het muizen-HLA-type overeen. Door het verschil in muizen-HLA-type wordt zowel een T-cel als NK-cel afstotingsreactie getriggerd. Door de behandeling genazen de meeste muizen maar sommige overleden door een te sterke T-cel-gemedieerde afstoting van gezonde organen. We weten dat donor-NK-cellen geen ongewenste afstotingsreactie veroorzaken. Het bleek mogelijk de donor-T-cellen te scheiden van de donor-NK-cellen en alleen deze laatste te transplanteren naar de zieke muizen. En dat werkte, want de muizen genazen nog steeds van de kanker zonder enige bijwerking.”

Werkt het ook bij mensen?

“Menselijke NK-cellen werken net zoals NK-cellen van muizen en ook de langzaam delende therapieongevoelige cellen verschillen niet veel in muizen en mensen. Voor de behandeling in mensen heb je echter veel NK-cellen nodig. Om deze cellen te vermenigvuldigen, moeten we eerst de techniek verbeteren. Als die cellen ook werkzaam blijken, kunnen we de eerste proeven in patiënten doen.”