Rinnooy Kan: ‘Verder met marktwerking’

De verkenners Alexander Rinnooy Kan en Robert Reibestein kregen in januari de opdracht van de minister om de liberalisering in de farmaceutische zorg te onderzoeken. Apothekers, zorgverzekeraars, geneesmiddelenfabrikanten en groothandels moeten volgens de verkenners wennen aan de nieuwe situatie, maar zijn goed in staat om in onderling overleg vernieuwingen door te voeren.

Rinnooy Kan en Reibestein pleiten er onder andere voor de vergoeding voor de distributie voor geneesmiddelen los te koppelen van de vergoeding voor de farmaceutische zorg. Door deze afzonderlijk te contracteren kan de apotheker zich beter richten op farmaceutische zorgverlening.

Innovaties die de distributie verbeteren of goedkoper maken, mogen niet belemmerd worden door een koppeling met zorgtaken. “Omgekeerd mag de ontwikkeling van zorgtaken niet belemmerd worden door het ontbreken van een financiering uit de opbrengsten van de distributie.”

De apotheker is primair een zorgverlener, maar de veldpartijen moeten volgens Rinnooy Kan en Reibestein meer werk maken van deze zorgverlening. "Apothekers kunnen veel meer dan waartoe ze nu in staat worden gesteld. Wij pleiten daarom voor innovatie in de ontwikkeling en contractering van zorgprestaties."

Preferentiebeleid

Hoewel de verkenners positief oordelen over de marktwerking in de farmacie zijn er wel  verbeteringen nodig. Zorgverzekeraars kunnen meer doen om innovatie te stimuleren door niet alleen op de prijs te letten, maar ook op de kwaliteit van de farmaceutische zorg. Zij roepen de zorgverzekeraars op meer contracten op maat af te sluiten om zodoende nieuwe vormen van samenwerking in de eerste lijn mogelijk te maken.

Verder adviseren de verkenners de minister om ten minste een keer per jaar een overleg te organiseren over de voortgang van de gereguleerde marktwerking in de farmaceutische zorg met apothekers, zorgverzekeraars en patiëntenorganisaties.

Naast de problemen met de contractering noemen Reibestein en Rinnooy Kan het preferentiebeleid als grote bron van onvrede onder apothekers. Zij adviseren de minister dringend onderzoek te doen naar de leveringsproblemen van preferente geneesmiddelen.

De mogelijke gevaren voor de gezondheid van mensen door dit beleid, waar apothekers en apothekersassistenten voor waarschuwen, zijn voor de verkenners nog niet duidelijk. Vertegenwoordigers van consumenten en patiënten zouden deze negatieve gevolgen niet bevestigen.

Marges

De verkenners maken in hun brief aan de minister ook melding van een groot aantal apothekers dat zegt failliet te gaan door de lagere marges. “We hebben echter onvoldoende inzicht kunnen krijgen in de financiële situatie van apothekers om hier uitspraken over te doen.”

Rinnooy Kan en Reibestein adviseren de minister ‘op de kortst mogelijke termijn’ een gedegen financiële analyse te laten verrichten naar de financiële positie van apotheken.

De KNMP laat in een reactie weten veel waardering te hebben voor de constructieve opstelling van de verkenners. “De rapportage biedt volop kansen de huidige minpunten van de gereguleerde marktwerking aan de pakken en de farmaceutische zorg te verbeteren”, aldus KNMP-voorzitter Rik van der Meer.

De KNMP steunt de voorstellen van de verkenners om het contracteerproces tussen apothekers en zorgverzekeraars te verbeteren. Verder onderschrijft de koepelorganisatie de constatering dat zorgverleners geïntegreerd dienen te werken, dichtbij de patiënt en dat apothekers daarbij een wezenlijke rol spelen.