Transparantie in geneesmiddelonderzoek nog ver weg

Dit stelde de bekende Britse arts en publicist Ben Goldacre, tijdens de jaarlijkse Collegedag van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) op woensdag 5 juni. Goldacre, een luis in de pels van de farmaceutische industrie, riep het CBG op transparantie in geneesmiddelonderzoek te stimuleren. Die transparantie is op dit moment nog ver te zoeken, zei Goldacre. “Daardoor lopen patiënten het gevaar niet de juiste behandeling te krijgen of zelfs bloot te staan aan gevaarlijke bijwerkingen.”

Hij noemde het gebrek aan transparantie een ‘serious cultural blind spot.’ Negatieve studieresultaten worden in veel gevallen niet gepubliceerd of er wordt een positieve draai aan gegeven. Goldacre: “Een studie van Turner uit 2008, gepubliceerd in de New England Journal of Medicine, liet dat zien. Van twaalf antidepressiva waren er in totaal 38 positieve en 36 negatieve studies beschikbaar. Onderzoekers van de farmaceutische industrie voerden bij een aantal studies een heranalyse uit zodat de resultaten toch positief werden. Uiteindelijk leidde dat tot de publicatie van 48 positieve en drie negatieve studies.”

Ook gebeurt het dat studieresultaten te laat worden gepubliceerd. “Prayle et al publiceerden in 2012 een studie in het British Medical Journal. Die toonde aan dat van studies waarbij publicatie van de resultaten binnen een jaar verplicht was, slechts 22% ook daadwerkelijk binnen een jaar werd gepubliceerd.”

Verder wees Goldacre op de firma Roche die nog steeds onderzoeksdata over Tamiflu achterhoudt. Al met al is er dus anno 2013 nog steeds geen sprake van transparantie bij geneesmiddelonderzoek. “Terwijl transparantie een basisnorm in geneesmiddelonderzoek is. Ook negatieve resultaten moeten worden gepubliceerd. Al is het alleen maar om ervan te leren bij volgende studies”, zo stelde Goldacre.