Service Apotheek gaat nierfunctie meten

Deze point of care-meters (POCT) voor de nierfunctie komen in de eerste week van mei te staan in ongeveer 350 vestigingen van de Service Apotheek, verspreid over Nederland, aldus Petra Hoogland, apotheker bij Service Apotheek: “We zijn al begonnen met de scholing van onze apothekers en apothekersassistenten, zodat ze de apparatuur kunnen bedienen."

Met de POCT-meters is het voor de apotheek mogelijk om in enkele minuten de nierfunctiewaarde van een patiënt te bepalen. Als een apotheek afhankelijk is van een extern laboratorium, kan het één tot vijf dagen duren. “Vooral voor een antibioticumkuur kan die wachttijd lang zijn”, zegt Hoogland.

Antibiotica

Service Apotheek begint de bepaling van de nierfunctiewaarden voor een aantal antibiotica. “Omdat daar snelheid is geboden. Je wilt vaak snel met de kuur starten en dus is het prettig om direct de beschikking te hebben over de nierfunctie”, zegt Hoogland. “Want een verminderde nierfunctie kan bij een antibioticum onder meer leiden tot overdosering en ernstige bijwerkingen, zoals neuropathie, gehoorverlies, maag-darmstoornissen en verwardheid.”

Later dit jaar wil de apotheekketen de dienstverlening verder uitbreiden met nierfunctie-MFB’s (medisch-farmaceutische beslisregels) voor vijf andere geneesmiddelen, onder meer voor metformine en sotalol.

HARM-rapport

Mede naar aanleiding van het HARM-rapport heeft de KNMP in 2012 de MFB’s ontwikkeld. Daarin is een belangrijke rol weggelegd voor een goede bepaling van de nierfunctiewaarden. In het HARM-rapport uit 2006 staat dat veel medicatiegerelateerde opnamen van patiënten in ziekenhuizen kunnen worden voorkomen door een goede bewaking van de nierfunctie. Dat kan bij mensen met een nierfunctiestoornis leiden tot uitstel van nierdialyse.

Service Apotheek heeft eerst een pilot gehouden bij vijftien apotheken, verspreid over het land. Die verliep succesvol. In die pilot zijn vijf nierfunctie-MFB’s meegenomen, en dat wil Service Apotheek uitbreiden met zeven MFB’s.

Gemiddeld twee keer

“Tijdens die pilot bleek dat er gemiddeld twee keer per week een melding kwam en dat er geen nierfunctiewaarde bekend was”, zegt Hoogland. “Deze werd vervolgens opgevraagd bij de huisarts.” Tijdens de pilot bleek dat er regelmatig interventies zijn gedaan op andere geneesmiddelen dan waarvoor een MFB beschikbaar was, wat volgens Hoogland weer ten goede komt aan de medicatieveiligheid.

Het nierfunctieproject vloeit voort uit de zorgafspraken die Service Apotheek heeft gemaakt met zorgverzekeraar VGZ, waarbij al jarenlang wordt gefocust op verstrekkingen bij risicopatiënten. Apotheekketen Mediq zegt in een reactie dat het bedrijf niet overweegt om POCT-meters te plaatsen in zijn vestigingen.