Veelbelovende proef met nieuw antibioticum

Dr. Peter Nibbering, onderzoeker van de afdeling infectieziekten van het Leids Universitair Medisch Centrum, werkt met collega’s aan een nieuw antibioticum dat is gebaseerd op een peptide uit het menselijk immuunsysteem, cathelicidine LL-37. Dit bestrijdt alle typen bacteriën, ongeacht of ze resistent zijn. “Het maakt de bacteriewand instabiel, waarna de bacterie explodeert”, legt Nibbering uit.

De onderzoekers ontdekten dat de molecuulstructuur van LL-37 makkelijk is aan te passen, en daarom een prima basis is voor een nieuw antibioticum. Mogelijk leidt dit tot een doorbraak in de strijd tegen ziekteverwekkers waarbij resistentie in toenemende mate een probleem is, zoals bij MRSA en Klebsiella.

Nibbering en collega’s maakten een aantal synthetische varianten van LL-37 met verbeterde bacteriële eigenschappen. “Een ‘eerste’ synthetische versie werkte uitstekend bij patiënten met chronische otitis media bij wie andere antibiotica niet hielpen. Helaas bleek na herhaalde proeven met bacteriekweken toch nog resistentie te ontstaan. Daarom is de molecuulstructuur verder aangepast. Resistentie kan nu in principe niet meer optreden, al is dat nooit volledig te garanderen”, zegt Nibbering.

De verbeterde variant wordt nu volop getest in het laboratorium. De wetenschappers willen te weten komen of de werking ook onder realistische omstandigheden intact blijft. Zo onderzochten ze al het effect van het peptide op resistente bacteriën in stukjes menselijke huid met brandwonden. Met uitstekend resultaat, volgens Nibbering. Binnen ongeveer twee jaar hoopt hij onderzoek bij patiënten te starten.