Inspectie: controle op verkoop melatonine
De IGZ is bezig handhavingsbeleid te formuleren als reactie op een aantal rechtszaken waardoor melatonine in de vrije verkoop mogelijk bleef, laat de Inspectie weten. Hoe die handhaving eruit gaat zien, wordt nog besproken met onder andere de Voedsel- en Warenautoriteit, maar de Inspectie wil geen vrije verkoop meer van melatonine in doses hoger dan 0,3 milligram.
In een bodemprocedure afgelopen zomer gebood de Haagse rechtbank IGZ alle producten toe te laten “en zich te onthouden van handhavend optreden”, aldus het vonnis. Belangrijke argumentatie van de rechtbank was dat de melatonine-artikelen niet apart door de Inspectie zijn onderzocht op relevante kenmerken, zoals samenstelling en farmacologische, immunologische en metabole eigenschappen.
Individuele test
In het nieuwe handhavingsbeleid van begin volgend jaar past de IGZ daar een mouw aan. De rechter in Den Haag liet in het vonnis doorschemeren dat handhaving mogelijk is als de producten individueel worden getest op een aantal relevante kenmerken.
De rechtszaak werd aangespannen door branchevereniging Natuur- en Gezondheidsproducten Nederland (NPN). Zij stelt dat melatonine een voedingssupplement is en geen geneesmiddel. Door het vonnis worden consumenten “niet meer belemmerd zelf aan hun gezondheid te werken”, zo reageerde de NPN op het gerechtelijke oordeel.
Langdurig gebruik
De IGZ gaat handhaven omdat ze vindt dat melatonine in hogere doseringen en bij langdurig gebruik risico’s kan opleveren, doordat het slaap-waakritme verstoord kan raken.
De Inspectie wordt daarin gesteund door het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG). Om de leden nog eens te wijzen op de risico’s van melatonine zonder tussenkomst van de arts, stuurt het NHG nog dit jaar extra en geactualiseerde informatie over melatoninegebruik naar de huisartsen.
De schrijver van de NHG-standaard Slaapproblemen en Slaapmiddelen Zamire Damen: “Melatonine wordt gebruikt als een geneesmiddel. Omdat een verkeerd gebruik ervan risico’s kan opleveren, is het beter hoge doseringen alleen op recept te verstrekken.”
Veiligheid en bijwerkingen
De informatie die de NHG naar de huisartsen stuurt, gaat over de veiligheid van melatonine. Bijvoorbeeld over problemen van slechte metaboliseerders van melatonine, die het gevaar lopen steeds hogere doseringen te nemen – zonder effect – maar zo wel risico lopen op bijwerkingen.
Apothekers moeten melatonine voor zelfzorg bij slaapproblemen afraden, aldus de KNMP. De brancheorganisatie raadt apothekers aan klanten niet-medicamenteuze adviezen te geven en bij aanhoudende slaapproblemen door te verwijzen naar de huisarts.