Opioïderotatie: omrekentabel aangepast

De equivalente dosering oxycodon bedraagt niet meer de helft van de 24-uurs morfinedosering, maar twee derde ervan. Voor hydromorfon geldt dat een gelijkwaardige dagdosering een vijfde is van die van morfine. Pa-tiënten moeten de equivalente dosering krijgen als ze vanwege onvoldoende pijnstilling overstappen op een ander opiaat. Switchen ze vanwege bijwerkingen, dan adviseert het NHG om altijd met 75% van de equivalente dosering van het alternatief te beginnen, en niet meer met 50 tot 75%.

Verder is in de NHG-Standaard het advies opgenomen om kortdurend metoclopramide of domperidon erbij te geven als misselijkheid optreedt aan het begin van de behandeling of als iemand eerder bij gebruik van opiaten hier last van had.

Nieuw in de herziene NVA-richtlijn is de ruime aandacht voor de behandeling van doorbraakpijn. Bij onvoorspelbare doorbraakpijn heeft een snelwerkend fentanylpreparaat de voorkeur. Wanneer het effect daarvan onvoldoende lang aanhoudt kan een immediate release-opioïde gegeven worden. Is de doorbraakpijn voorspelbaar dan kan voor een van beide vormen gekozen worden, zolang maar rekening wordt gehouden met de tijd die nodig is voordat het effect intreedt. Weeg bij de keuze de voorkeur, mogelijkheden en beperkingen van de patiënt af tegen de kosten. Een snelwerkend fentanylpreparaat is veel duurder dan een immediate release.

De richtlijn Pijn van Pallialine – waarin ook de teksten over opioïden zijn geüpdatet – blijft naast de eerder genoemde pijnrichtlijnen bestaan voor patiënten in de palliatieve fase zonder kanker. De richtlijn Pijn bij kanker is echter niet alleen voor palliatieve patiënten.