Invloed antibiotica op darmflora stuurt ICI's

ICI’s zijn nieuwe oncolytica die bij een aanmerkelijke minderheid van de patiënten een aanhoudende klinische respons geven. Nivolumab en pembrolizumab grijpen aan op de receptor voor geprogrammeerde celdood (PD) 1; atezolizumab, avelumab en durvalumab op het ligand PD-L1.

Routy et al. [Science. 2017 Nov 2. online] vonden een verband tussen antibioticagebruik, afwijkende samenstelling van het microbioom (voorheen darmflora), primaire resistentie tegen ICI’s en klinische effectiviteit. Vervolgens bleek uit fecestransplantatie naar muizen dat feces van ICI-responders het antitumoreffect van PD-1-blokkade versterkten. Ook was er een verband tussen de klinische respons op ICI’s en oververtegenwoordiging van Akkermansia muciniphila. Na transplantatie van feces van niet-responders verbeterde orale toediening van A. mucini-phila de PD-1-blokkade.

Gopalakrishnan et al. [Science. 2017 Nov 2. online] onderzochten het microbioom in mond en darmen van 112 melanoompatiënten die immunotherapie kregen tegen PD-1. Bij degenen die goed reageerden op de therapie en degenen bij wie dat niet het geval was, vonden ze aanzienlijke verschillen in diversiteit en samenstelling van het darmmicrobioom. Bij analyse van 43 fecesmonsters bleken responders meer lokale diversiteit te hebben, oververtegenwoordiging van Ruminococcaceae en verrijking van anabole omzettingsroutes van darmbacteriën. Bij de responders vonden ze ook toegenomen systemische en antitumorimmuniteit.

In een toelichting in Nature [Ledford H. 2017 Nov 2. online] vraagt onderzoeker Jennifer Wargo zich af of antibiotica beperkt of gemonitord moeten worden bij kankerpatiënten die immunotherapie gebruiken. Aan de andere kant suggereert ze dat manipulatie van het microbioom de respons kan verbeteren.