‘Industrie ontwikkelt dure medicatie met belastinggeld’
Naast directe financiering van universiteiten gaat publiek geld onder andere via nationale en regionale investeringsfondsen naar biotechbedrijven, schrijven Wemos en SOMO in hun rapport Overpriced. Drugs developped with Dutch public funding.
De twee maatschappelijke organisaties hebben de directe en indirecte investeringen onderzocht in medicijnonderzoek en -ontwikkeling door middel van deskresearch, interviews met experts en casestudies. Het argument van de farmaceutische industrie dat geneesmiddelen zo duur zijn vanwege hoge kosten voor onderzoek is volgens Wemos en SOMO niet correct, want een deel van de kosten en risico’s wordt gedragen door publieke partijen.
Naast geld voor onderzoek aan publieke instellingen en universiteiten – € 835 miljoen in 2017– investeren de nationale overheid en provincies fors in start-ups en spin-off-biotechbedrijven, opgericht door onderzoekers die commercieel verder willen met kansrijke wetenschappelijke bevindingen.
Dit kapitaal wordt volgens Wemos en SOMO geïnvesteerd in een fase waarin het risico op een mislukking groot is. Pas als het geneesmiddel kansrijk blijkt, volgen andere grote private investeerders, die vervolgens hun aandelen voor het veelvoudige verkopen aan de farmaceutische industrie.
Nederlanders betalen zodoende twee keer voor een geneesmiddel: via de premies van onze zorgverzekering en via de belasting.
Investeringsfondsen
De hoogte van de publieke bijdragen aan medicijnontwikkeling via investeringsfondsen is moeilijk te achterhalen, omdat deze informatie niet openbaar is, aldus Wemos en SOMO. Daarnaast worden er geen voorwaarden gesteld aan deze financiering, omdat dit volgens de betrokken investeerders een negatief effect zou hebben op hun return on investment.
Wemos en SOMO pleiten voor een coherent beleid van de overheid waarin publieke gezondheidsbelangen zwaar wegen. Daarnaast is transparantie over publieke investeringen nodig, en moeten voorwaarden gesteld worden aan publieke financiering in medicijnontwikkeling.