Aantal leveringsproblemen medicijnen fors gestegen

De stijging komt vooral doordat bedrijven beter bekend zijn met het Meldpunt, maar ook de tekorten zijn toegenomen, aldus de coördinatoren van het Meldpunt: het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Een melding betekent volgens het CBG niet perse dat er ook een tekort komt; bedrijven wordt gevraagd problemen zo vroeg mogelijk door te geven. Alleen dan kan op tijd gezocht worden naar oplossingen. 

In 2018 is voor bijna alle tekorten een oplossing voor de patiënt gevonden, door te behandelen met een ander geneesmiddel, hetzelfde geneesmiddel met een andere sterkte of een geneesmiddel uit een ander land af te leveren. 

De meest voorkomende oorzaak van gemelde leveringsproblemen was in 2018 een vertraging in de productie van een medicijn (52%). Een toegenomen vraag wordt ook regelmatig gemeld (16%).Deze ontstaat vaak door een tekort aan een vergelijkbaar middel van een andere fabrikant. Daarnaast spelen problemen met planning en distributie een rol (14%). Bij 2% van de meldingen zijn bedrijfseconomische redenen oorzaak van leveringsproblemen.

In antwoord op vragen van PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen stelde minister Bruno Bruins van Medische Zorg vorige maand dat lage prijzen in Nederland geen tekorten veroorzaken. Volgens de minister kan die bewering niet worden onderbouwd. De lage prijzen kunnen mogelijk wel een rol spelen op het moment dat een fabrikant na een probleem de productie weer opstart en bij de herverdeling van de beperkte nieuwe voorraad voorrang geeft aan landen met hogere prijzen. Bij slechts een deel van de tekorten is volgens de bewindsman sprake van een preferent middel.

Bruins gaat zich met partijen, waaronder de KNMP, buigen over de vraag hoe de voorraad geneesmiddelen in Nederland vergroot kan worden. Daarbij wordt gekeken waar de extra voorraad moet komen te liggen: bij de fabrikant, de groothandel of de apotheek.

Tekorten voorkomen

Bij elk tekort schat het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten in wat het effect is voor patiënten. Gaat het bijvoorbeeld om een geneesmiddel voor een levensbedreigende aandoening, of geeft het overstappen op een ander middel grote problemen bij patiënten. Het CBG en de IGJ gaan dan na of er voldoende alternatieven beschikbaar zijn in Nederland om een tekort te voorkomen. Waar mogelijk vragen zij bedrijven extra medicijnen te leveren om zo het tekort op te vangen. Ook kan het middel mogelijk uit het buitenland worden gehaald.

Bij het vinden van oplossingen werkt het Meldpunt samen met het bedrijf dat het geneesmiddel op de markt brengt en de Werkgroep Geneesmiddelentekorten, waarin onder meer apothekers, artsen, groothandels en zorgverzekeraars zijn vertegenwoordigd.