Uitgave dure medicatie stijgt naar € 2,1 miljard

Zorgverzekeraars en ziekenhuizen slagen er volgens de zorgautoriteit steeds beter in om lagere prijzen af te spreken. Maar de komst van nieuwe geneesmiddelen met een hoge prijs en de groei van het aantal patiënten – variërend per geneesmiddelengroep – zorgen ervoor dat de totale uitgaven sterk blijven stijgen. Zo komt de uitgavenstijging aan oncolytica van 2015 naar 2016 vrijwel geheel voort uit een gemiddelde prijsstijging van deze groep medicijnen.

De top 3 geneesmiddelen met de hoogste totale kosten bestaat uit TNF-alfaremmers. De uitgaven aan deze groep dalen, terwijl het aantal patiënten nog steeds groeit. Van deze medicijnen daalt de gemiddelde prijs vanwege de toegenomen concurrentie na het vervallen van octrooien.

Verder blijkt uit de NZa-monitor dat van de 23 duurste medicijnen de gemiddelde uitgaven per patiënt per jaar meer dan € 80.000 bedragen.

Verdringing zorg

De uitgaven aan dure geneesmiddelen stegen de afgelopen jaren harder dan de rest van de medisch-specialistische zorg, en naar verwachting zal dit de komende jaren doorgaan. Tussen 2012 en 2016 groeide het aandeel dure geneesmiddelen van 6,8% naar 8,2%, en volgens de voorlopige cijfers ging 8,8% van de totale uitgaven aan medisch-specialistische zorg in 2017 op aan dure geneesmiddelen.

De stijging van de uitgaven aan dure medicatie vormt een bedreiging voor de betaalbaarheid en toegankelijkheid van andere zorg. Volgens de zorgautoriteit komt dit doordat het ministerie van Volksgezondheid met zorgverzekeraars en zorgaanbieders heeft afgesproken dat de totale uitgaven aan medische specialistische zorg minder hard mogen groeien.

Onvoldoende prikkel

De NZa merkt verder op dat zorgverzekeraars er in 2018 allemaal in zijn geslaagd lagere contractprijzen af te spreken met zorgaanbieders dan in 2017. Ook zijn de meeste ziekenhuizen nog steeds succesvol in het bedingen van lagere inkoopprijzen bij medicijnfabrikanten.

Toch zijn verzekeraars bezorgd over de verdere verschuiving van het volumerisico naar de verzekeraar en de afname van de prikkel voor zorgaanbieders om geneesmiddelen scherp in te kopen. Zorgverzekeraars spreken met ziekenhuizen af geneesmiddelen te vergoeden op basis van de netto-inkoopprijs, zonder dat zij de prijs kennen die een ziekenhuis betaalt op geneesmiddelniveau.

De NZa gaat onderzoeken of de markt voor geneesmiddelen in de medisch-specialistische zorg beter kan worden ingericht. Mogelijk kunnen zorgverzekeraars hun rol in het huidige systeem onvoldoende uitoefenen, in relatie tot de ziekenhuizen die geneesmiddelen inkopen en fabrikanten die geneesmiddelen op de markt brengen.

Ook gaat de zorgautoriteit in gesprek met ziekenhuizen en zorgverzekeraars over de prikkels in de contracten zoals die nu worden afgesloten.