‘Medicijnresten risico voor oppervlaktewater’

Van negentien verschillende stoffen werd de risicogrens minimaal één keer overschreden; stoffen als pijnstillers, antibiotica, bloeddrukverlagers, antidepressiva en anti-epileptica overschreden de risicogrens zelfs meerdere keren. Waarschijnlijk gebeurt dit vaker, omdat medicijnresten een heel lage risicogrens hebben en waterbeheerders niet altijd in staat zijn stoffen op dit lage niveau aan te tonen, schrijven de onderzoekers in het rapport Medicijnresten en waterkwaliteit: een update.

Jaarlijks bereikt 190 ton medicijnresten het oppervlaktewater, dat is meer dan de 140 ton die het RIVM in 2016 schatte. Dat komt omdat er nauwkeurigere gegevens zijn gebruikt over de mate waarin medicijnen in de mens worden afgebroken en de rioolwaterzuivering ze uit het afvalwater haalt.

Bovendien is de werkelijke hoeveelheid medicijnresten die belandt in het oppervlaktewater groter omdat de huidige schatting voornamelijk gaat over receptgeneesmiddelen uit de openbare apotheek. Het gebruik van medicijnen uit de vrije verkoop en de specialistische zorg is niet bekend. Ook is er geen rekening gehouden met afbraakproducten die in het water weer de vorm van de oorspronkelijke werkzame stof kunnen krijgen.

Ecosysteem

Volgens de onderzoekers laat de huidige analyse zien dat medicijnresten het ecosysteem kunnen aantasten, omdat ze een risico zijn voor dieren die in het oppervlaktewater leven. Onderzoek naar nog meer stoffen kan het beeld genuanceerder maken, maar verandert de conclusie voor de stofgroep als geheel niet.

In 2016 bestudeerde het RIVM de meetgegevens van waterbeheerders uit 2014. Ook toen werden de risicogrenzen overschreden voor een aantal medicijnresten in het oppervlaktewater. Deze nieuwe studie over 2017 en 2018 bevestigt, volgens het RIVM, dat beeld.