RIVM: geen belemmering rationeel antibioticagebruik

Ook zijn er geen aanwijzingen gevonden dat bijbetaling verkeerd gebruik van antibiotica in de hand werkt. Het gemak van éénmaal daags, korte kuur, weegt vaak zwaarder dan de bijbetaling, concludeert het RIVM in het rapport Toepassing van antibiotica en alternatieven: kansen en belemmeringen.

In het zorgsysteem zijn ook geen elementen gevonden die het goed gebruik van microbiologische diagnostiek belemmeren. De kosten van een test zijn geen reden om daarvan af te zien.

Uit het onderzoek komt wel naar voren dat beschikbaarheid van antibiotica een belemmering is: tekorten van antibiotica zijn wereldwijd een probleem en zijn maar deels nationaal te beïnvloeden. Sinds 2017 zijn allerlei maatregelen op nationaal niveau in gang gezet om de tekorten te beperken, maar het effect daarvan moet nog worden afgewacht. Daarnaast blijft het, volgens het RIVM, belangrijk voor zorgverleners in de eerste lijn om regionaal en lokaal het antibioticagebruik te monitoren op basis van spiegelinformatie.

Alternatieve producten

De belangrijkste belemmering voor het toepassen van alternatieven – de niet-geneesmiddelen – voor antibiotica is de gebrekkige, klinische bewijsvoering. In de wetenschappelijke literatuur zijn enkele alternatieve middelen beschreven die niet geregistreerd zijn als medicijn, maar wel worden gebruikt tegen infecties, zoal cranberry-capsules bij urineweginfecties. Er zijn echter nog weinig goede wetenschappelijke studies uitgevoerd om te kijken of deze middelen echt goed werken.

Volgens het RIVM zijn er geen redenen om de aanbevelingen voor het gebruik van alternatieve producten in de huidige richtlijnen aan te passen. Er is niet onderzocht in welke mate patiënten zelf de alternatieve producten aanschaffen.