Nog weinig diabetespatiënten stoppen met medicatie
In 2019 kreeg 4,6% van de Nederlandse bevolking diabetesmedicatie; dit komt neer op 824.250 patiënten, 5% van de mannen en 4,3% van de vrouwen. Nog geen 2% van de patiënten die gedurende langere tijd geneesmiddelen voor diabetes kregen, stopte hiermee. Dat concludeert het CBS op basis van vertrekkingen van geneesmiddelen via de apotheek, vergoed uit de basisverzekering.
Een klein deel (1,7%) van de patiënten die zowel in 2015 als in 2016 diabetesmedicatie gebruikten, kregen deze middelen niet meer in 2017 en 2018. Aangezien met name de bloedglucoseverlagende middelen niet meer werden verstrekt, zal het hoogstwaarschijnlijk gaan om patiënten met diabetes type 2. Patiënten tussen de 30 en 50 jaar stoppen het vaakst.
Redenen om te stoppen zijn onbekend. Mogelijk hebben patiënten geen geneesmiddelen meer nodig omdat zij hun leefstijl hebben veranderd, maar ook het optreden van bijwerkingen kan hierbij een rol spelen.
Stoppen
In vrijwel alle leeftijdscategorieën is het percentage vrouwen dat stopt met diabetesmedicatie hoger dan het percentage mannen. Dit verschil is het meest duidelijk in de leeftijdsgroep 20 tot 50 jaar, hier stopt 0,8 tot 1,8% van de mannen met de geneesmiddelen en 1,6 tot 3,2% van de vrouwen. Mogelijk zijn vrouwen beter in staat hun leefstijl aan te passen, maar het kan ook zo zijn dat vrouwen meer bijwerkingen hebben van de diabetesmedicatie, en daarom besluiten te stoppen, aldus de onderzoekers.
Voor patiënten van 80 jaar en ouder kan een dalende nierfunctie een reden zijn om te staken met geneesmiddelen. Daarnaast is bij ouderen het voorkomen van hypoglykemie belangrijker dan het voorkomen van hyperglykemie, wat vooral gericht is op het reduceren van langetermijncomplicaties en waarbij minder vaak een bepaald glucoseniveau wordt nagestreefd.
Leefstijladviezen
Verder concluderen de onderzoekers dat stoppen met diabetesmedicatie bij diabetes type 2 niet betekent dat deze patiënten genezen zijn, want wanneer iemand zijn gezonde leefstijl weer loslaat keert doorgaans ook de diabetes terug.
Het percentage patiënten dat stopt is klein en er lijkt dus nog veel te winnen. Mogelijk kan meer en specifiekere aandacht voor leefstijladviezen bij diabetespatiënten eraan bijdragen dat het medicatiegebruik verder afneemt, aldus de onderzoekers.
Reactie van Linda Jonkers, Service Apotheek Maasdorpen:
Volgens mij zien de onderzoekers hier 1 heel belangrijk gegeven over het hoofd wat het verschil in deze leeftijdsgroep verklaart, namelijk het optreden van zwangerschapsdiabetes. Dat komt in de regel enkel voor bij vrouwen, die vrijwel altijd na de zwangerschap ook direct weer stoppen met de medicatie. Dat lijkt mij de eenvoudige verklaring.