Bijna 5% studenten gebruikt ADHD-pil voor concentratie

Van de studenten slikte 4% weleens ADHD-medicatie zonder recept, daarbij gaat het voornamelijk om (bachelor)studenten tussen de 22 en 25 jaar. Studenten die ADHD-medicatie gebruiken verwachten dat het middel ook zonder de diagnose ADHD de concentratie verbetert, rondom deadlines van opdrachten, tentamens en een scriptie. Het gaat met name om methylfenidaat, (lis)dexamfetamine en modafinil.

Studenten geven aan dat ze ADHD-medicatie krijgen van vrienden, familie en bekenden, die een recept hebben ontvangen van een arts. Methylfenidaat en dexamfetamine staan op lijst 1 van de Opiumwet, dus het onterecht in bezit hebben of verhandelen van deze middelen is strafbaar, benadrukken de onderzoekers.

Bij oneigenlijk gebruik is er bovendien geen controle op onderliggend lijden, zoals hart- en vaatziekten of psychische aandoeningen. Onder die omstandigheden kan het gebruik van ADHD-medicatie risicovol zijn. Bijwerkingen zijn onder meer slapeloosheid, misselijkheid, verminderde eetlust, hartkloppingen en nervositeit. Ook kan het oneigenlijk gebruik leiden tot psychische afhankelijkheid.

Zorgvuldig verstrekken

Uit gesprekken met zorgverleners blijkt dat die niet allemaal bekend zijn met dit oneigenlijke gebruik. Volgens de onderzoekers is het belangrijk hierover bij deze zorgverleners meer bewustzijn te creëren.

Daarnaast is het noodzakelijk ADHD-medicatie zorgvuldig te verstrekken, dat betekent: niet voorschrijven als er geen indicatie is, zorgvuldig zijn met herhaalrecepten, zicht houden op wat de patiënt daadwerkelijk gebruikt en voorkomen dat de patiënt hamstert.

Ook is het belangrijk dat zorgverleners oneigenlijk gebruik herkennen en de risico’s hiervan bespreekbaar maken. Ten slotte ligt er een rol voor medewerkers in het onderwijs en de verslavingszorg bij het signaleren en bespreekbaar maken van dit gebruik onder studenten.

Folder

Het Trimbos-instituut en het IVM hebben het oneigenlijk gebruik van ADHD-medicatie onderzocht in het kader van het project Gezonde Focus. Met de uitkomsten heeft de projectgroep enkele voorlichtingsmaterialen kunnen herzien en ontwikkelen, zoals de factsheet ‘Oneigenlijk gebruik van ADHD-medicatie’ en de folder ‘Methylfenidaat – info voor gebruikers zonder voorschrift’. Ook bieden de uitkomsten van dit project inzichten voor de verdere ontwikkeling van materialen en interventies om het oneigenlijk gebruik van ADHD-medicatie terug te dringen.