Terugdringen gebruik antipsychotica onder jongeren niet gelukt
Sinds de invoering van de Jeugdwet in 2015 is er geen duidelijke vermindering van het gebruik van antipsychotica onder jongeren. Bij adolescente meisje nam het gebruik zelfs toe, concluderen de onderzoekers, die hun bevindingen hebben gepubliceerd in European Child & Adolescent Psychiatry.
Uit een eerdere studie bleek dat de prevalentie van antipsychotica stabiliseerde onder Nederlandse jongeren in de periode 2005-2015, vlak vóór de invoering van de Jeugdwet.
Kinder- en jeugdpsychiater-klinisch farmacoloog Bram Dierckx en ziekenhuisapotheker-klinisch farmacoloog Birgit Koch analyseerden met collega’s de voorschrijfgegevens van 7405 kinderen en jongeren van 0-19 jaar die antipsychotica gebruikten tussen 2010 en 2019. Dit betreft de periode voor en na de invoering van Jeugdwet in 2015. De onderzoekers gebruikten gegevens uit de receptendatabase IADB.nl.
Voor en na de invoering van de Jeugdwet was het gebruik van antipsychotica onder kinderen en jongeren nagenoeg gelijk. In 2010 gebruikten jaarlijks 8,9 per 1000 kinderen en jongeren onder de 18 een antipsychoticum; in 2019 was dit 8,5 per 1000.
Adolescente meisjes
Het gebruik door meisjes ouder dan 12 jaar nam tussen 2015 en 2019 significant toe van 9,5 naar 11,8 per 1000. Vooral het off-label-gebruik van quetiapine nam toe, dat in lage doseringen vaak wordt voorgeschreven bij stemmingswisselingen, slaapproblemen en stemmings- en eetstoornissen.
De onderzoekers vermoeden dat steeds meer adolescente meisjes te maken krijgen met wachttijden voor behandeling sinds de invoering van de Jeugdwet. Met als gevolg dat in crisissituaties quetiapine werd voorgeschreven ter ondersteuning.
Bezuinigingen
Verder onderzoek is nodig naar de redenen van het medicatiegebruik om deze conclusies verder te onderbouwen, stellen de onderzoekers. Ook zou een meer volledige evaluatie moeten plaatsvinden van de impact van de Jeugdwet op andere medische zorg, zoals psychiatrische ziekenhuisopnames en bezoeken aan de eerste hulp.
Bezuinigingen in de jeugd-GGZ hebben mogelijk ook gevolgen gehad voor de kwaliteit van de psychiatrische zorg voor jongeren, aldus de onderzoekers.