Microbioloog ontdekt mogelijk nieuwe klasse antibiotica

Steunhuis laat zien dat een zogenaamde stress assay succesvol is in het identificeren van nieuwe antibacteriële stoffen die aangrijpen op het buitenmembraan van bacteriën. Daarbij heeft hij gebruikgemaakt van de stress-systemen van bacteriën. Net zoals mensen een figth of flight-stressrespons vertonen bij naderend gevaar, reageren bacteriën ook met stress op impulsen uit de omgeving, zoals de aanwezigheid van giftige stoffen – bijvoorbeeld antibiotica – of voedseltekort.

Steenhuis ontwikkelde voor zijn promotieonderzoek Biogenesis of bacterial membranes: a target for novel antibiotics een methode waarbij bacteriën groen oplichten zodra ze stress ondervinden als ze in aanraking komen met antibacteriële stoffen. Met deze nieuwe methode zijn meer dan 300.000 chemische stoffen getest en werden er drie stoffen geselecteerd die waarschijnlijk aangrijpen op het buitenste membraan van bacteriën, en hierdoor de bacterie verzwakken.

Bacteriën doden

Antibioticaresistentie is een groot probleem, veroorzaakt door onder meer grootschalig gebruik van antibiotica in de veehouderij en overmatig en soms verkeerd gebruik van antibiotica in de gezondheidszorg. Om antibioticaresistentie te bestrijden is het essentieel nieuwe antibiotica te ontwikkelen die op een andere manier bacteriën doden dan de huidige antibiotica, stelt Steenhuis, die een methode heeft ontwikkeld om nieuwe antibiotica te identificeren door zich te richten op de buitenmembraan van gram-negatieve bacteriën.

Nieuwe klasse

Vervolgonderzoek moet uitwijzen of de gevonden stoffen in het proefschrift van Steenhuis verder kunnen worden ontwikkeld tot een nieuwe klasse antibiotica. Op dit moment wordt de stress assay van Steenhuis gebruikt om meer dan 500.000 chemische stoffen te testen op antibacteriële activiteit.