Nieuwe kankermedicijnen hebben beperkt effect op overleving
In de studie evalueerden de onderzoekers de 1- en 5-jaarsoverleving van patiënten waarbij de kanker bij diagnose uitgezaaid was, en ze maakten een onderverdeling in twee perioden: 1989-1993 en 2014-2018.
Bij patiënten met een gastro-intestinale stromatumor (GIST) of een neuro-endocriene tumor – twee zeldzame vormen van kanker in het maagdarmkanaal – is de overleving het sterkst toegenomen. Deze grote toename hangt samen met de introductie van geneesmiddelen die bij deze vormen van kanker zeer effectief zijn, zoals imatinib voor GIST, concluderen de onderzoekers, die hun resultaten hebben gepubliceerd in het Journal of the National Cancer Institute (JNCI).
Verder blijkt dat de 5-jaarsoverleving van niet-kleincellige longkanker 30 jaar geleden slechts 1% was; in de meeste recente onderzoeksperiode van deze studie was dit 7%. Bij uitgezaaide borstkanker is de 5-jaarsoverleving daarentegen met 18% toegenomen van 14% naar 32%, in een periode dat 17 nieuwe geneesmiddelen geïntroduceerd werden.
Resultaten trials
Hoewel er sinds de jaren negentig meer dan tachtig nieuwe geneesmiddelen zijn geïntroduceerd, en de behandelmogelijkheden voor patiënten met uitgezaaide kanker zijn uitgebreid, blijft het boeken van overlevingswinst een uitdaging, concluderen de onderzoekers, die benadrukken dat voor bepaalde subgroepen er gelukkig wel veel vooruitgang is geboekt. Bovendien is de behandeling soms niet primair gericht op het verlengen van leven, maar op het verminderen van klachten.
In de studie is gekeken naar algemene trends en ontwikkelingen, en niet naar een directe relatie tussen geneesmiddelen en uitkomsten. Op basis van de historische data kan wel worden vastgesteld dat de resultaten uit trials niet altijd ook in de dagelijkse praktijk worden behaald.
Monitoren patiënten
Om de effectiviteit van medicijnen te kunnen bepalen, moeten de onderzoekers ook op individueel niveau in kaart brengen welke patiënt een bepaald geneesmiddel heeft gehad, wanneer een middel is toegediend en in welke hoeveelheid. Ook moeten de bijwerkingen worden geanalyseerd, in hoeverre dat de toepassing van het medicijn belemmerde en de kwaliteit van leven beïnvloedde.
Verder benadrukken de onderzoekers het belang van het nauwkeurig monitoren van patiënten die nu worden behandeld in de dagelijkse praktijk, om te kijken welke effecten geneesmiddelen hebben buiten de trials.
Preventie
Daarnaast is het belangrijk, gezien de stijgende prijzen van nieuwe medicijnen, dat ook wordt gekeken naar de kosteneffectiviteit. Naast het verbeteren van behandelingen wijst de studie op het belang van preventie en vroege opsporing van kanker, om zo het aantal patiënten met uitgezaaide kanker te verminderen, aldus de onderzoekers.