Besparingen door korter gebruik CDK4/6-remmers
Bij vrouwen met uitgezaaide, hormoongevoelige borstkanker kunnen CDK4/6-remmers – abemaciclib, palbociclib en ribociclib – het effect van hormonale therapie versterken. De SONIA-studie heeft uitgezocht of dit het beste werkt als je meteen start met de combinatie, of dat later starten net zo effectief is.
In veel landen worden CDK4/6-remmers als startbehandeling voorgeschreven, maar tot nu tot was het onzeker of die aanpak ook leidt tot betere uitkomsten, terwijl er wel nadelen aan kleven: meer bijwerkingen en meer ziekenhuisbezoeken, terwijl hormonale therapie alleen ook effectief kan zijn.
In de vierjarige studie, die in 2017 is gestart, deden 1050 patiënten mee verdeeld over 74 ziekenhuizen in Nederland. Alle patiënten zijn in het onderzoek behandeld met CDK4/6-remmers en werden door loting verdeeld in twee groepen: de ene helft kreeg direct een CDK4/6-remmer en de andere helft later, als de eerste hormonale therapie niet voldoende meer werkte.
Kwaliteit van leven
De periode dat de borstkanker onder controle was, de zogenoemde progressievrije overleving, bleek vergelijkbaar in beide groepen. Belangrijk volgens de onderzoekers is dat ook de duur van overleving en de kwaliteit van leven niet verschilden tussen de groepen. Toch gebruikten patiënten die direct een CDK4/6-remmer kregen het middel gemiddeld 16,5 maanden langer dan patiënten die in tweede instantie een CDK4/6-remmer kregen.
Dit leverde dus geen voordeel op maar wel 42% meer bijwerkingen, zoals verminderde bloedaanmaak, afwijkingen aan de lever en vermoeidheid, en veel hogere kosten. Een maand CDK4/6-remmer kost in Nederland € 2000 per patiënt.
Deze resultaten ondersteunen het gebruik van CDK4/6-remmers op het moment dat een eerste hormonale therapie niet meer voldoende werkt.
Goed gebruik
Volgens de onderzoekers is de SONIA-studie een voorbeeld voor studies naar goed gebruik van geneesmiddelen. Als nieuwe oncologische medicijnen op de markt komen, is dat meestal op basis van informatie over de effectiviteit en veiligheid van het middel in gecontroleerde onderzoekssituaties. Hierdoor ontbreekt het vaak nog aan informatie over de optimale toepassing in de dagelijkse praktijk: hoe lang, in welke dosering en aan wie?
Studies zoals deze kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het vergaren van deze voor patiënten en artsen essentiële informatie, stellen de onderzoekers, die pleiten voor een fonds waarin uitgespaard geld terugvloeit om vergelijkbare studies te kunnen opstarten. Door het uitstellen en dus korter behandelen is alleen al door het uitvoeren van dit onderzoek € 25 miljoen aan medicijnkosten bespaard.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) werkt aan een regeling om de besparingen uit SONIA en andere studies ten goede te laten komen aan nieuwe onderzoeken, aldus de onderzoekers.