Fabrikanten vragen na uitbreiding indicaties vaak nog hoge prijzen

In de recente studie zijn de mogelijke financiële effecten van een continue indicatie-uitbreiding van twee al goedgekeurde immuno-oncologische medicijnen pembrolizumab (Keytruda) en daratumumab (Darzalex) onderzocht, op basis van het prijsstellingsmodel dat is ontwikkeld door Uyl-de Groot en Löwenberg in 2018.

Pembrolizumab werd eerst gebruikt voor slechts één type tumor, maar wordt nu voor ongeveer 35 verschillende indicaties bij diverse soorten tumoren voorgeschreven. Daratumumab werd oorspronkelijk alleen gebruikt voor multiple myeloom, maar inmiddels wordt het ook ingezet voor acht andere indicaties binnen multiple myeloom.

Ontwikkelingskosten voor nieuwe medicijnen kunnen aanzienlijk hoog zijn bij de eerste indicatie, maar zijn disproportioneel lager bij elke uitbreiding van het gebruik bij nieuwe indicaties. Deze financiële winst voor de fabrikant wordt echter vaak niet doorgegeven aan de maatschappij, ondanks de lagere kosten bij uitbreiding, stellen de onderzoekers van de Erasmus School of Health Policy & Management (ESHPM).

Hogere prijzen

De onderzoekers hebben gekeken naar een manier om de prijs van de twee medicijnen te bepalen, waarbij de gemaakte investeringen in de ontwikkeling, de productiekosten en de winst zijn meegenomen. Ze concluderen dat de aan de hand van deze methode berekende prijzen van beide geneesmiddelen meestal lager zijn dan de standaardprijzen in Nederland.

Per infusieflacon voor pembrolizumab berekenden de onderzoekers een prijs van € 885 in 2014 en € 143 in 2021. De lijstprijs voor dit geneesmiddel is nu € 2860 per infusieflacon. Uit het onderzoek kwamen voor daratumumab de volgende prijzen: € 31.941 in 2015 en € 1402 in 2021, met nu een lijstprijs van € 4766 per infusieflacon.

De huidig gehanteerde prijzen voor beide medicijnen liggen dus aanzienlijk hoger dan de in deze studie berekende prijzen, concluderen de onderzoekers, die benadrukken dat prijsverlagingen essentieel zijn om de kosten in de gezondheidszorg te drukken.

Onderhandelingen

Het model uit het onderzoek voor het bepalen van de prijs laat zien dat het aantal patiënten dat in aanmerking komt voor het medicijn en de initiële ontwikkelkosten de grootste invloed hebben op de prijs.

Volgens de onderzoekers biedt het gebruik van dit model nieuwe handvaten voor de onderhandelingen tussen geneesmiddelfabrikanten en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over de vergoeding van dure geneesmiddelen.