Nationale afspraken voor preventie zijn nog onvoldoende

In het NPA heeft de overheid met ruim zeventig partijen afspraken gemaakt met als doel het aantal mensen dat rookt, overgewicht heeft of problematisch alcohol drinkt te verminderen. De ambities voor 2040 worden bij alle drie deze thema’s niet gehaald, concludeert het RIVM, dat voor het eerst uitgebreid heeft berekend hoe de situatie in 2040 zal zijn met én zonder de afspraken. De doorrekening van het NPA heeft het RIVM uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Het aantal rokers zal in 2040 iets verder zijn gedaald met de afspraken dan zonder. Volgens de berekeningen rookt ongeveer 10% van de volwassenen dan nog, in plaatst van de ambitie van maximaal 5%. Zonder de afspraken zou dit uitkomen op ongeveer 13%.

Ook zal nog 4% van de 12- tot 16-jarigen roken, terwijl het doel is dat in 2040 geen enkele jongere meer rookt. Extra maatregelen zijn nodig, volgens het RIVM, zoals prijsverhogingen, bovenop de verhogingen die al zijn afgesproken.

Gezond voedsel

Ook de ambitie om de stijging in overgewicht om te buigen in een daling wordt niet gehaald. De partijen willen dat in 2040 maximaal 38% van de volwassenen en maximaal 9,1% van de kinderen van 4 t/m 17 jaar overgewicht heeft. Volgens de berekeningen komt dit met de afspraken uit op ruim 55% van de volwassenen, zonder afspraken zou dat 58% zijn. Het aantal kinderen met overgewicht zal in 2040 ongeveer 14% (met afspraken) zijn in plaats van 15% (zonder de afspraken).

Extra maatregelen kunnen bijdragen aan het behalen van de ambitie, zoals gezond voedsel goedkoper maken, verkooppunten van ongezond voedsel beperken, of het verder beperken van reclame van ongezond voedsel.

Alcohol

Verder blijkt uit het onderzoek dat de afspraken die zijn gemaakt om problematisch drinken te verminderen in de praktijk onvoldoende impact hebben. De ambitie is 5% problematische drinkers in 2040, maar uit de berekening blijkt dat deze groep met de afspraken nauwelijks daalt en uitkomt op ongeveer 8% in 2040.

Prijsverhogingen, alcoholhoudende dranken minder beschikbaar maken en reclame beperken kunnen bijdragen aan het behalen van de ambitie, aldus het RIVM.