Aanpassing preferentiebeleid moet tekorten helpen voorkomen

Of het preferentiebeleid direct invloed heeft op de huidige medicijntekorten is onduidelijk, meldt ZN op haar website, maar samen met de leveranciers hebben de zorgverzekeraars gekeken wat ze via het inkoopbeleid kunnen doen om de beschikbaarheid van geneesmiddelen te vergroten.

Vanuit een speciale taakgroep, die valt onder de werkgroep Gezonde Nederlandse Geneesmiddelenmarkt (GNGM) van het ministerie van VWS, hebben de partijen drie afspraken gemaakt om het preferentiebeleid aan te passen.

Als door bijvoorbeeld duurdere grondstoffen de prijzen die de leveranciers met de zorgverzekeraars zijn overeengekomen te laag blijken te zijn, kunnen deze tussentijds na overleg worden aangepast om een product beschikbaar te houden, bijvoorbeeld voor het inzetten van duurder transport.

Spreiding inkoop

Daarnaast hebben de partijen afgesproken dat de inkoopcontracten met een maximale duur van twee jaar worden uitgezet, waarbij de zorgverzekeraars aanvullend om en om per jaar de tenders uitschrijven.

Hierdoor krijgen leveranciers bij de meeste producten jaarlijks de kans om voorkeursgeneesmiddelen te leveren en wordt het daardoor ook aantrekkelijker om een product breder beschikbaar te houden. Als leveranciers een tijd lang niet mogen leveren aan apotheken, stoppen ze mogelijk de levering helemaal en blijven er minder leveranciers in de markt over; vanwege de huidige contractuele verplichting gaat deze aanpassing in per 2025.

Boete

Als derde maatregel passen de partijen het financieel beleid aan bij het niet nakomen van een contract. Als een leverancier het overeengekomen contract niet kan nakomen, dan brengt dit extra kosten voor de zorgverzekeraar met zich mee. Een aantal zorgverzekeraars verhaalt deze kosten op de leverancier.

Voortaan gaan leveranciers bij leveringsproblemen in gesprek met de zorgverzekeraars over de oorzaak hiervan en over het al dan niet beboeten en de hoogte van de boete. Dit helpt, volgens de partijen, fabrikanten en zorgverzekeraars om gezamenlijk te komen tot een oplossing van het tekort.

BOGIN, GLN en de zorgverzekeraars gaan de uitkomsten van de drie maatregelen monitoren en evalueren. Zorgverzekeraars zien de aanpassingen van het preferentiebeleid als een begin, vervolgens willen ze verder in gesprek met andere partijen, zoals de apothekers, om verder te werken aan mogelijke oplossingen rondom de geneesmiddelentekorten.

Record tekorten

Uit onderzoek van KNMP Farmanco blijkt dat het aantal geneesmiddelentekorten in Nederland vorig jaar hoger is dan ooit. Volgens de apothekersorganisatie werden vorig jaar zo’n 5 miljoen van de 13 miljoen gebruikers van geneesmiddelen geconfronteerd met de gevolgen van tekorten.

Los van de praktische oplossingen die apothekers in de dagelijkse praktijk aanreiken, pleit de KNMP al langer voor aanpassing van het preferentiebeleid. Een modernisering van het preferentiebeleid, door de markt meer ruimte te geven, helpt deze problematiek te verlichten. Voor de langere termijn is het van belang dat de productie dichterbij huis, in Nederland of elders in Europa gaat plaatsvinden, aldus de KNMP.