‘Borstkankermedicijn pembrolizumab vergroot overlevingskans’

Op basis van onderzoeksgegevens van de fabrikant stelt het Zorginstituut vast dat pembrolizumab aantoonbare meerwaarde heeft voor patiënten. In een eerdere beoordeling uit 2024 was er nog geen aantoonbare meerwaarde vast te stellen.

Volgens het Zorginstituut laten de nieuwe gegevens een grotere overlevingskans zien. Zonder toevoeging van pembrolizumab aan de behandeling overlijdt in het onderzoek ongeveer 22% van de patiënten binnen zes jaar. Met toevoeging van dit geneesmiddel daalt het aantal vrouwen dat overlijdt naar 15%.

Deze percentages liggen mogelijk anders voor de Nederlandse patiënten, omdat patiënten hier een andere standaardbehandeling ontvangen dan de patiënten uit het onderzoek.

Standaardbehandeling

Ongeveer 15% van alle vrouwen met borstkanker heeft de triple-negatieve vorm (TNBC) en een hoog risico op terugkeer van de ziekte. Het gaat vaak om relatief jonge vrouwen.

Op dit moment bestaat de standaardbehandeling voor hen uit een combinatie van chemotherapie, gevolgd door een operatie en actieve controles of een nabehandeling met het medicijn capecitabine.

De behandeling met pembrolizumab bestaat uit een medicatiekuur vóór de operatie om alvast het afweersysteem te stimuleren kankercellen aan te vallen en een medicatiekuur ná de operatie om de kans op terugkeer van de ziekte te verkleinen; deze voor- en nabehandeling samen is de peri-operatieve behandeling.

Onnodige kosten

Borstkankerartsen hebben het standpunt ingenomen om geen nabehandeling met pembrolizumab in te zetten voor patiënten bij wie de borstkanker bijna compleet is verdwenen na een succesvolle operatie.

Volgens het Zorginstituut is het risico voor deze patiënten dat de kanker terugkeert laag, terwijl een behandeling belastend is en nooit zonder bijwerkingen. Bovendien zijn er steeds meer aanwijzingen dat voorbehandeling met pembrolizumab effectiever is dan nabehandeling.

Het Zorginstituut ondersteunt het standpunt deze patiënten met een laag risico op terugkeer niet na te behandelen. Zo worden onnodige kosten, langere behandeling met bijwerkingen voor patiënten en inzet van schaars zorgpersoneel voorkomen.

Vervolgonderzoek

Hoewel het bewijs is geleverd dat een peri-operatieve behandeling met pembrolizumab werkt voor vrouwen met triple-negatieve borstkanker, is het door de opzet van de huidige studie van de fabrikant nog onbekend in hoeverre de voor- of nabehandeling los van elkaar bijdragen aan een grotere  overlevingskans voor patiënten, aldus het Zorginstituut, dat benadrukt dat het ook niet duidelijk is hoe de behandeling zich verhoudt tot de Nederlandse standaardbehandeling.

Het Zorginstituut ondersteunt daarom het plan van borstkankerartsen om dit verder te onderzoeken.