Pilocarpine te overwegen bij Sjögren

Volgens de richtlijn kunnen artsen medicamenteuze stimulatie toepassen bij matige speekselklierdisfunctie, vooral als niet-medicamenteuze stimulatie onvoldoende effect heeft. Dit kan met pilocarpine, dat is geregistreerd voor de behandeling van een droge mond en droge ogen bij Sjögren. Vanwege een gebrek aan significant bewijs bij patiënten met de ziekte van Sjögren geeft de richtlijn geen harde aanbeveling voor gebruik van pilocarpine.

Als maximale dosering wordt viermaal daags 5 mg aanbevolen. Dit vanwege het frequent optreden van bijwerkingen, waaronder hoofdpijn, zweten en duizeligheid. Bij intolerantie voor pilocarpine, maar wel een positief effect op klachten van een droge mond, kan de dosis worden verlaagd op geleide van tolerantie en effect, bijvoorbeeld naar viermaal daags 2,5 mg. Bij patiënten die intolerant zijn voor pilocarpine en niet reageren op dit middel kunnen mucolytica worden overwogen, zoals broomhexine en acetylcysteïne. 

Auto-immuunziekte

De ziekte van Sjögren is een systemische auto-immuunziekte, waarbij een ontstekingsreactie optreedt. Bij bijna alle patiënten zijn de traan- en speekselklieren aangetast, wat leidt tot een verminderde afscheiding van tranen en speeksel. Daarnaast hebben veel patiënten last van ernstige vermoeidheid en musculoskeletale klachten. Verder kunnen andere lichaamsdelen aangedaan zijn, zoals de longen, lever, nieren, huid en zenuwstelsel.