Farmacie komt samen met justitie
De werkelijkheid is vaak gekker dan je je voor kunt stellen.
Foto Frank Jansen
Eén van de meest spectaculaire zaken waaraan apotheker-toxicoloog Rogier van der Hulst een cruciale bijdrage leverde, is het proces rondom de Duitse natuurgenezer Klaus R. Drie Nederlandse kankerpatiënten overleden ten gevolge van zijn alternatieve behandeling. Oorzaak: toediening van 3-BP. “De stof zelf is niet meer in het lichaam te traceren, maar door een methode om bromideconcentraties in weefsels, post en ante mortem bloed te bepalen in combinatie met neuropathologische bevindingen, konden we de doodsoorzaak alsnog vaststellen.”
Zijn werk bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) wordt getypeerd door dit soort spraakmakende zaken. “Vergiftigingen met planten, bittere amandelen en nieuwe soorten drugs. Maar ook moord door injecties met insuline of de spierverslapper succinylcholine. De werkelijkheid is vaak gekker dan je je voor kunt stellen.”
Vanwege zijn persoonlijke missie om onrecht tegen te gaan en zijn inhoudelijke kennis over bioanalyse, farmacodynamiek en -kinetiek van het menselijk lichaam, kwam Van der Hulst bij het NFI terecht. “Hier komt mijn apothekersopleiding samen met justitie.”
POSTMORTALE HERVERDELING
Het toxicologenteam onderzoekt verschillende misdrijven: (pogingen tot) moord, bedwelmingen, zoals in zedenzaken en handelen onder invloed. “Postmortaal treden lichamelijke processen op die de analyse en interpretatie van de casus heel anders maken dan bij leven. Door rotting en postmortale herverdeling veranderen bijvoorbeeld geneesmiddelspiegels.”
Moderne technieken hebben het werk de laatste jaren aanzienlijk verbeterd. “Met hogere resolutie massaspectrometrie kunnen we lichaamsmateriaal veel gevoeliger op veel meer stoffen tegelijk analyseren.” Hiermee wordt ook tijd gewonnen en zijn resultaten sneller beschikbaar.
Van der Hulst: “Het belangrijkste blijft echter dat we alles tot in detail en met zoveel mogelijk zekerheid onderzoeken, voordat we conclusies over een doodsoorzaak kunnen verdedigen in de rechtbank. Bij ons draait het om waarheidsvinding.”