Doen wat je kunt

Patiënte wordt in kritieke toestand met een ernstige infectie opgenomen in het ziekenhuis. Een kweek volgt, en direct daarna een infuus met antibiotica. Haar toestand verslechtert snel. De behandelend artsen vragen zich af waarom de medicatie niet aanslaat. Diezelfde week overlijdt de patiënte.

Deze casus kwam voorbij in een sessie over onderwijs tijdens de FIP Centennial op 8 oktober. De vraag was of competentiegericht onderwijs voor apothekers ook echt betere resultaten voor de patiënt oplevert. Een competente apotheker heeft tijdens de opleiding aangetoond dat hij in staat is effectieve zorg te leveren, maar biedt dat voldoende garanties voor een verantwoorde praktijkuitoefening?

De oorzaak van het overlijden van patiënte uit de casus bleek een ernstige allergische reactie op het toegediende antibioticum. Deze allergie was bekend bij de dienstdoende ziekenhuisapotheker, maar niet bij de artsen die de toestand van de patiënte beoordeelden en in de kritieke uren de beslissingen namen over de farmacotherapie.

De formele ruimte in het medisch dossier en de kaart aan het bed waren niet ingericht op het structureel uitwisselen van het actuele medicatiedossier waarover de ziekenhuisapotheker beschikte. Ook werd geen overleg gevoerd met de apotheker. Tijdens de evaluaties bleek dat de helft van de ziekenhuisapothekers zich verantwoordelijk voelden voor deze omissie met dodelijke afloop. De andere helft dus niet.

Ik ben vorig jaar opnieuw geregistreerd, dus competent bevonden (can do so). Maar zie ik altijd direct waar mijn verantwoordelijkheid als apotheker ligt in het team van zorgverleners en maak ik dat ook daadwerkelijk waar (does do so)? We kunnen nog zo competent zijn, maar het profijt voor de patiënt is wat telt.