Taboe
‘Tweedehands spul hoef ik niet.’ ‘Eindelijk een eind aan die enorme verspilling.’ ‘Levensgevaarlijk.’ ‘Fantastisch plan.’
Zomaar vier quotes uit de grote berg reacties die ik ontving na mijn pleidooi in het AD om geneesmiddelen te hergebruiken. Schrijnender waren de persoonlijke getuigenissen van nabestaanden die bij het opruimen van het medicijnkastje van vader of moeder grote hoeveelheden onaangebroken verpakkingen medicijnen aantroffen. Woede soms, frustraties, onbegrip. Het is een feit dat jaarlijks voor meer dan € 100 miljoen aan prima geneesmiddelen vernietigd wordt. En dat gegeven an sich is reden genoeg erbij stil te staan.
Opnieuw uitgeven van die middelen mag wettelijk gezien niet. Dat is een feit. Dat is niemand zijn schuld. We zijn met zijn allen terecht bezorgd om de kwaliteit van geneesmiddelen en we weten nou eenmaal niet hoe ermee in de thuissituatie is omgegaan. Toch zijn er genoeg nieuwe technieken denkbaar om de kwaliteit te monitoren. Een druppeltje verf dat verkleurt bij het overschrijden van een maximumtemperatuur bijvoorbeeld. Huisarts René Fonville lanceerde eerder het idee van een medicijnbank, waarin centraal medicatie wordt ingeleverd, beoordeeld, en – via de apotheek – weer wordt afgeleverd. Aster de Vries en Anja Vissers lanceerden beiden een idee om medicatie apart te sealen. De laatste kreeg hiervoor de prijs voor het beste Zorg Idee 2011.
Zelfs Nefarma beoordeelt het idee als sympathiek, al wijst de organisatie op de juridische haken en ogen. Hoe dan ook, we moeten er iets mee. Pakt het ministerie de handschoen op? Het taboe moet er nu eindelijk af. Tweedehands is nog niet tweederangs.
2e-hands is wel 2e-rangs. Het in mijn apotheek ingeleverde geneesmiddelenafval is echt afval. Het stinkt naar rook, is besmeurd, is vaak niet afkomstig uit een apotheek en heeft zelden een hoge kostprijs gehad. Alleen doordat apotheken gratis en voor niets als afvalinzamelingspunt dienst doen, is er een schatting te maken van de oorspronkelijke waarde van deze afvalstroom. Dat betekent nog niet dat het afval ook die waarde heeft.
Ik denk dat Ruud Coolen van Brakel eens een middag in een apotheek moet meehelpen het geneesmiddelafval te scheiden (handschoen aan en mondkapje op). Dan kan hij zelf zien wat er zoal binnenkomt.