Redactioneel
Net echt
De huidige e-health-technieken bieden tal van mogelijkheden om via verschillende kanalen patiënten op verschillende momenten te informeren
Niet echt, maar levensecht. Dat is de 'digital human' apotheker waarmee de Sint Maartenskliniek gaat werken echt. Hij/zij kan gesprekken voeren door te horen, te begrijpen en te reageren, heeft een vriendelijke stem en gezichtsuitdrukking en gebruikt zelfs emotie in de communicatie. Echter dan echt, zou je haast zeggen. Deze digitale apotheker “die ook menselijk is”, gaat 24/7 reumapatiënten begeleiden om hun gebruik van methotrexaat te verbeteren.
Samen beslissen
Gelukkig zijn er wel degelijk mooie praktijkvoorbeelden die illustreren hoe patiënten actief worden betrokken bij hun behandeling
Tijd. Dat woord wordt door patiënten en zorgverleners vaak genoemd als remmende factor om samen beslissingen te nemen over het zorgproces, blijkt uit recent onderzoek van het Nivel. Patiënten hebben het over wachttijd, contacttijd en tijd van leven. Ze willen een langer consult met hun zorgverlener, want als het contact te snel verloopt slagen ze er niet in een weloverwogen besluit te nemen over hun behandeling. Zorgverleners zeggen geen tijd te hebben om alle verschillende stappen van het samen beslissen te doorlopen en denken dat veel tijdwinst te behalen valt in de voorbereiding. Bijvoorbeeld door patiënten te wijzen op de verschillende (digitale) keuzehulpen, waarmee zij zich gericht kunnen voorbereiden op het gesprek over hun behandeling.
Gehannes
Het voortdurende gehannes met pillen heeft tenslotte grote gevolgen voor het gebruik ervan
Dat een snel groeiende groep ouderen anno 2020 nog steeds worstelt met hun pillen omdat die te groot en moeilijk in tweeën te breken zijn of niet eens uit de blister gedrukt kunnen worden, is onbegrijpelijk en schandalig. Dat vindt ook het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA), al zullen zij een dergelijke kwalificatie niet snel in de mond nemen. Wat het EMA gelukkig wel doet is een zogeheten reflectiedocument publiceren waarmee zij de farmaceutisch industrie in keurige, maar niet mis te verstane woorden laat zien hoe belangrijk het is om bij het ontwerp van hun geneesmiddelen serieus rekening te houden met tabletgrootte, breekbaarheid en innamegemak.
Medicatietrouw
Met behulp van slimme technologie krijgen apothekers inzicht in het thuisgebruik van medicijnen en kunnen dat waar nodig bijstellen
Het hele jaar buitelen de themaweken en themadagen over elkaar heen. De ene nog gekker (kwallendag, wereld toiletdag) dan de andere (week van de smaak). Hierdoor dreigen serieuze thema’s onder te sneeuwen. Zoals de Nationale Dag van de Therapietrouw (18 november). Een dag om nog eens extra te benadrukken hoe belangrijk therapietrouw is en wat de mogelijkheden zijn die te verbeteren.
Resistentiestrijd
De doemscenario’s zijn al eerder beschreven in het PW. Vergezeld van waarschuwingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA), de Internationale Federatie van Apothekers (FIP) en ministers van Volksgezondheid uit de hele wereld. Antibioticaresistentie vormt een van de grootste bedreigingen voor onze gezondheid.
Lucht
Om de lucht helemaal te klaren willen apothekers ook nog graag zekerheid over een andere kwestie: hoe zit het met de vergoeding?
De internationale federatie van apothekers (FIP) brengt voortdurend onder de aandacht dat openbaar apothekers heel veel goede zorg verlenen, maar eigenlijk nog veel meer zouden kunnen doen. Vaccineren bijvoorbeeld. En, zoals ze in een recent rapport aangeven, een proactieve rol spelen in de preventie van luchtwegklachten. Voorkomen is ten slotte altijd beter dan behandelen.
Preparaten
Een eigen voedingssupplement ontwikkelen? Deze vraag werd mij onlangs gesteld op LinkedIn. Door de “ideale partner voor startende en middelgrote ondernemers voor professionele productie van voedingssupplementen”, die bereid was om jarenlange ervaring, tips & tricks met mij te delen. Mocht ik met hem/haar in zee willen gaan, uiteraard.
Stoppen met spuiten
De behoefte aan meer persoonsgerichte diabeteszorg is groot. Een belangrijke reden om in 2018 de NHG-richtlijn te wijzigen. Uit het Nationaal onderzoek behandelwijze diabetes mellitus type 2, waaraan 869 zorgverleners deelnamen, blijkt nu dat het merendeel van hen sinds de richtlijnherziening vaker met de patie¨nt alternatieven voor insuline bespreekt en vaker gebruikmaakt van middelen als DPP-4-remmers, GLP-1-agonisten en SLGT-2-remmers.
De bereiders
De eerbiedwaardige druïde die met zijn gouden snoeimes maretak snijdt, waarmee hij zijn befaamde onoverwinnelijk-makende toverdrank bereidt, dat is Panoramix uit de strip Asterix, die zich afspeelt in Gallische tijden, zo’n vijftig jaar voor Christus. Panoramix in het heden is een club van twee bevlogen apothekers en een patiënt die zich tot doel hebben gesteld de paar honderd ‘druïden’ die Nederland nog rijk is waar nodig te ondersteunen in hun belangrijke werk van magistrale bereidingen, ten einde deze snel slinkende groep voor uitsterven te behoeden.
Zoet en zacht
Honing heeft een bacteriële werking. Het verzacht de keel. Is goed voor de bronchiën. Meng honing door een glas melk of een kop gember-citroen-thee en je voelt je herboren. Aan het zoete goedje worden al eeuwenlang de meest wonderbaarlijke werkingen toegedicht. Maar is er ook ooit wetenschappelijk bewijs voor al die claims gevonden?
Moreel beraad
Patiëntenzorg eerst of eerst voor je medewerkers zorgen?
Een van de eerste en belangrijkste dilemma’s waarmee apothekers tijdens de coronacrisis werden geconfronteerd. “We moesten continu risico-afwegingen maken in onzekere tijden”, zegt Wilma Göttgens, die zich al decennia verdiept in morele dilemma’s in de farmaciepraktijk.
Taal en pijn
Taal kan pijn veroorzaken, maar deze juist ook stillen. Miljoenen Nederlanders hebben moeite met lezen en schrijven waardoor ze instructies van hun apotheker niet goed begrijpen.
Altijd
De apotheker is er altijd, daarom ben ik er ook zo ongelooflijk trots op, zei een professor farmacie onlangs tegen mij, en wees ter illustratie op het feit dat apotheekteams tijdens de coronacrisis altijd klaarstonden voor patiënten. En ik kan hem alleen maar gelijk geven.
Zware dobber
In een brief aan de Tweede Kamer doet zorgminister Hugo de Jonge uit de doeken hoe de Europese Commissie met een groot aantal aanbieders intensieve gesprekken voert om kansrijke kandidaat-coronavaccins te reserveren. Er wordt op meerdere paarden gewed om straks niet achter het net te vissen.
Apotheekabonnement
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart volgend jaar duiken interessante rapporten op die van invloed kunnen zijn op de partijprogramma’s van politieke partijen en dus ook op een toekomstig regeerakkoord.
Gapen
De gaper is een typisch Nederlands verschijnsel, schreef historicus en gaperkenner Peter van den Hooff in het jubileum-PW van 10 maart 2017. Zo ook de discussie die er onlangs in ongekende hevigheid over losbrandde, zou ik eraan willen toevoegen.
Crisiszorg
Propofol - tijdens de coronacrisis veelvuldig genoemd als onmisbaar op de intensive care en onderwerp van een artikel in dit PW - waar kenden we dat ook alweer van? Toen ik de naam Michael Jackson voorbij hoorde komen wist ik het weer: de King of pop stierf 11 jaar geleden aan een overdosis propofol, na er al enige tijd aan verslaafd te zijn geweest.
Gezonde generatie
Een rookvrije generatie wil Paul Blokhuis realiseren. Een nobele maar niet makkelijk te realiseren ambitie van de staatssecretaris van Volksgezondheid, de drijvende kracht achter het Nationaal Preventie-akkoord. Instrumenten die hij tot zijn beschikking heeft zijn rookwaren onaantrekkelijk maken en zoveel mogelijk uit het zicht leggen, producten heel duur maken en als dat allemaal niks uithaalt producten verbieden. Dat laatste gebeurt nu met e-sigaretten met een smaakje.
Cruciaal
Bang om achter het net te vissen hebben Nederland, Duitsland, Frankrijk en Italië de Inclusieve Vaccin Alliantie in het leven geroepen om samen sterk te staan en – nog voordat is gebleken dat vaccin ChAdOx1 nCoV19 effectief en veilig is – alvast driehonderd miljoen doses te kunnen bestellen bij de universiteit van Oxford en AstraZeneca.
Fingers crossed
De wereld van potentiële behandelingen voor COVID-19 is grillig. Geprezen, verguisd, gerehabiliteerd is in het kort gezegd het lot dat menig middel ondergaat. Na aanvankelijk de hemel te zijn in geprezen kan het de volgende dag heel diep de grond in worden gestampt.