Redactioneel
Wietlaatje
Zestien apotheken gaan vanaf juli legaal cannabis verkopen voor recreatieve doeleinden. Kopers moeten tenminste 18 jaar oud zijn en zich laten registreren. De kans is groot dat u uw wenkbrauwen inmiddels behoorlijk hebt gefronst. Echt waar? En welke apotheken mogen dat dan zijn?
Ravotten
Je gooit er een pilletje in en hij knapt overal van op. Is de mens inmiddels tot een dergelijke machine verworden die alleen met medische hulpmiddelen kan functioneren? Zo erg is het nog niet, maar de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) signaleert wel dat mensen zich bij een ongemakje veel te snel tot de huisarts richten voor een oplossing in de vorm van een medicijn. Dat moet anders.
Wangslijm
Mijn moeder werkte in de jaren vijftig als laborant in het Witte Huis, het consultatiebureau voor tbc in Den Bosch. Zij vertelde graag hoe ze met potjes veelkleurig en soms bloederig sputum in de weer was en ondertussen gewoon een boterhammetje at. En wij kinderen maar kokhalzen.
MDR-tbc
Afgelopen week was het Wereld Stop Tuberculose Dag, een wat merkwaardige benaming voor een overigens belangrijke dag, want tbc is nog altijd de meest dodelijke infectieziekte ter wereld. Bovendien blijft het aantal medicijnresistente patiënten stijgen.
Doen en leren
Experimential learning heet het nieuwe type onderwijs dat in het laatste jaar van de farmacieopleiding in Utrecht wordt geïntroduceerd, las ik in de nieuwsbrief van UPPER van de Universiteit Utrecht.
Beenmergziekte
Otto Kahler (1849-1893) was een Oostenrijkse internist die voor het eerst de kwaadaardige beenmergziekte beschreef die wordt veroorzaakt door een woekering van plasmacellen. Aanvankelijk werd de ziekte ook naar hem vernoemd, maar inmiddels wordt die aangeduid als multipel myeloom.
Eenheid in diversiteit
Wat een feest om voor dit jubileumnummer de onzichtbare draden zichtbaar te mogen maken die de hedendaagse farmacie verbinden met de farmacie van het verleden. De oprichters van de (K)NMP liepen voorop in de negentiende-eeuwse professionaliseringsbeweging in de gezondheidszorg. Ze wilden meer politieke invloed en kregen die ook. Maar net als nu was het hard werken om de lobby richting het Binnenhof te laten slagen.
Medicatiebeoordeling
Kwetsbare ouderen gebruiken vaak veel geneesmiddelen en niet zelden blijkt het mogelijk om, als de medicatielijst tegen het licht wordt gehouden, een aantal te schrappen. In het PW hebben deskundigen regelmatig aangegeven dat dat niet altijd makkelijk is, maar wel noodzakelijk. Medicatiebeoordelingen zijn daarom belangrijk en criteria, opgenomen in de multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen, essentieel.
Zorgbeloftes
Nog een paar weken en we kunnen weer naar de stembus om een nieuwe Tweede Kamer te kiezen, dus doen alle partijen hun uiterste best om een stortvloed aan beloftes over ons uit te storten, de ene nog mooier en onwaarschijnlijker dan de andere.
De Vasalgel-methode
Als het om anticonceptie ging, richtten onderzoekers zich lange tijd vooral op vrouwen. Voor mannen bestond de mogelijkheid van een vasectomie en dat was het wel zo’n beetje, op het gebruik van condooms na natuurlijk. Maar voor veel mannen is de vasectomie geen aantrekkelijke optie; niet alleen omdat zij opzien tegen een dergelijke, als kleine poliklinische ingreep gepropageerde, chirurgische verrichting. Maar ook omdat deze in principe onomkeerbaar is. Vervelend als je alsnog een vurige kinderwens krijgt.
Dement
Als je opa naar buiten wijst, naar het boompje voor het huis, waar hij de hele ochtend al iemand tussen de bladeren heeft zien zitten die naar hem zwaait. Of als hij boos vraagt waarom je hem nooit bezoekt terwijl je iedere dag twee keer langsgaat, dan weet je hoe laat het is: dementie. Wie heeft in zijn nabije omgeving niet iemand die aan de ziekte lijdt en met lede ogen moet aanzien hoe een geliefde vader, moeder, opa, oma of partner ten prooi valt aan een langzame maar gestage geestelijke aftakeling?
Nieuwe antibiotica
Antibioticaresistentie blijft terecht hoog op de internationale agenda staan. Samenwerking tussen landen (en bedrijven) is cruciaal, resistente bacteriën laten zich tenslotte niet door grenzen tegenhouden.
Uitgerookt
Een collega vertelde dat zij van haar rookverslaving probeert af te komen door hypnose en dat de eerste sessies wonderwel al veelbelovende resultaten hadden opgeleverd. Ze was onmiddellijk minder gaan roken. Volgens de therapeut is hypnose zeer effectief bij het stoppen met roken omdat het je helpt de verandering in je onbewuste te maken; de plaats waar je emoties en ook je gewoontes zitten. Zo moest de collega haar sigaret op een onnatuurlijke wijze tussen de vingers klemmen. Op een gegeven moment gaat dat kennelijk vanzelf tegenstaan.
Olympiade
Iedereen vindt het leuk om te quizzen, blijkt telkens weer. Vooral als het om vragen gaat die je eigen specifieke vakkennis testen, zijn mensen erg enthousiast, fanatiek zelfs. Van de jonge student farmacie die net aan zijn opleiding is begonnen en de apotheker die een drukke praktijk runt, tot de emeritus hoogleraar die al decennia meedraait in de academische wereld; allemaal maken ze graag het Herexamen dat iedere week op pagina 7 van het PW staat. Vraag en antwoorden worden letterlijk gespeld; er hoeft maar een komma verkeerd te staan of er wordt aan de bel getrokken.
Patiëntzorg
Een nieuw jaar, nieuwe kansen, een nieuw begin, een frisse nieuwe start, nieuwe goede voornemens; u zult de termen de afgelopen tijd wel veelvuldig hebben horen langskomen. Het begin van een jaar is nu eenmaal een mooie gelegenheid om met iets nieuws te beginnen. Het PW voert vanaf dit nummer daarom een belangrijke verandering door. De KNMP-pagina’s zijn gebundeld in een apart katern, met een eigen redactie en als titel ‘KNMP Nieuws’. Het staat helemaal achterin het blad, dus na de populaire rubriek Apotheker, waarmee het PW tot op heden werd afgesloten. En één keer per maand na het wetenschappelijk katern (NPFO), dat altijd achterin het PW te vinden was.
Vooruit
Het duurt nog even, maar het idee dat in de toekomst moleculaire motoren zich via de bloedbaan voortbewegen om geneesmiddelen met grote precisie naar ontoegankelijke plaatsen in het menselijk lichaam te transporteren, is spectaculair. Als iemand al decennia baanbrekend onderzoek verricht met de blik ver vooruit is het wel Ben Feringa, de Groningse hoogleraar die onlangs in Stockholm de Nobelprijs voor scheikunde kreeg uitgereikt.
Alzheimer
Hoe ouder het brein wordt, hoe vaker het hapert en hoe meer neurodegeneratieve aandoeningen zich aandienen. En hoe lucratiever de markt voor de Big Pharma.
Suiker
Je had suiker en dan nam je een klontje minder. Of helemaal geen. Zo heette dat vroeger in de volks-mond. Niemand die sprak over diabetes mellitus of onderscheid maakte tussen type 1 en type 2. Of zelfs type 3, waarnaar ook al onderzoek wordt gedaan.
Kwaliteit van leven
Staatssecretaris Martin van Rijn liet zich onlangs in een Algemeen Overleg Verpleeghuiszorg in de Tweede Kamer ontvallen dat hij graag in gesprek wil met de KNMP over het voorstel om in verpleeghuizen een toezichthoudend apotheker aan te stellen. Hij zei het een “interessant genoeg” idee te vinden om te betrekken bij de discussie over het psychofarmacagebruik in verpleeghuizen, dat door Kamerleden was aangekaart.
Toegang tot medicijnen
Geneesmiddelenbedrijven waren er onlangs als de kippen bij om hun betere ranking ten opzichte van twee jaar geleden – ook al ging het soms maar om een stijging van een of twee plaatsjes – op de Access to Medicine Index 2016 middels jubelende persberichten onder de aandacht te brengen.