Redactioneel
Niet hopeloos
Paniek. Het woord duikt veelvuldig op in berichten waarin patiënten worden beschreven die plots te horen krijgen dat hun geneesmiddel niet beschikbaar is, dat ze voor de zoveelste keer moeten wisselen, dat ze denken van ernstige bijwerkingen last te zullen krijgen en hun herstel eronder te lijden zal hebben.
Handtekening
Ook de Europese vereniging van apothekers (PGEU) trekt aan de bel. In zeker 29 landen groeit het aantal tekorten alarmerend voor vrijwel alle soorten geneesmiddelen, blijkt uit een peiling.
Hoop
Door het groeiend aantal geneesmiddelentekorten en het faillissement van een geneesmiddelenfabriek wordt ook de discussie over het vanuit India en China naar Europa terughalen van de productie van grondstoffen en medicijnen weer nieuw leven ingeblazen.
Voorschrijven
Sla de huisarts over, ga meteen naar de apotheker. Mooie slogan. Niet verwonderlijk daarom dat die wordt gebruikt om inwoners van de Canadese provincie Ontario aan te moedigen vaker naar hun openbaar apotheker te gaan, die vanaf 1 januari geneesmiddelen mag voorschrijven voor dertien vaak voorkomende kwalen.
Paraatheid
Onvoorspelbaar is waarschijnlijk de beste voorspelling voor 2023. Nou geldt dat waarschijnlijk voor ieder jaar, maar gelet op diverse gebeurtenissen in de wereld dit jaar misschien net iets meer dan anders. Vraag is of we dit jaar ook paraat zijn als weer een onvoorspelbare situatie ontstaat.
Transformatie
Is het einde van het jaar traditiegetrouw een moment om terug te blikken, wij richten de blik liever vooruit, richting toekomst. Hoe ziet het werk van de apotheker er dan uit? Van de apothekersassistent? Staan er grote veranderingen op stapel? En zal de apotheek een totaal ander aanzien krijgen? Voor antwoorden op die vragen gingen we te rade bij mensen in het veld, die hun eigen ervaringen koppelen aan wensen, visioenen en mogelijkheden.
Gedragsverandering
De focus moet niet langer alleen op zorg maar vooral op gezondheidsbevordering en preventie komen liggen, is het devies van staatssecretaris van VWS Maarten van Ooijen. Om dat voornemen om te zetten in daden bereidt hij (VWS) samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en Zorgverzekeraars Nederland het GALA voor, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Het Gezond en Actief Leven Akkoord, dat naar verwachting in januari wordt getekend.
Armamentarium
Ik kende het woord niet. Collega’s ook niet. Maar een mooi woord is het wel: armamentarium - uitrusting, arsenaal.
Percentages
1% lijkt op het eerste gezicht niet veel. Maar als je behoort tot de 1% meest geciteerde wetenschappers ter wereld van de afgelopen tien jaar, dan heb je wel degelijk een prestatie van formaat geleverd. Op de internationale lijst Highly cited researchers 2022 staan twee Nederlandse ziekenhuisapothekers: Jos Beijnen en Jesse Swen.
Betaalbaarheid
Voor de behandeling van kanker komen in de nabije toekomst verschillende nieuwe cel- en gentherapieën op de markt, naast al beschikbare gelijksoortige kankerbehandelingen, en therapieën voor zeldzame genetische aandoeningen zoals spinale musculaire atrofie (SMA) en metachromatische leukodystrofie (MLD).
Deal
Dagelijks worden nog steeds heel veel goed bruikbare geneesmiddelen en medische hulpmiddelen weggegooid. Verspild. Op jaarbasis gaat het om vele miljoenen euro’s. Gelukkig zie je overal initiatieven ontstaan om die verspilling tegen te gaan. Maar veel meer is nodig om van verkwistende zorg, duurzame zorg te maken, doel van de onlangs door vele partijen ondertekende Green Deal zorg 3.0.
Stekker
Kent u die grap over het verdwijnen van de fax uit de zorg? Hij verdween niet. Het begint inmiddels veel te lijken op een never ending story.
Gewicht
Te zoet, te vet, te zout. Ondanks mooie beloftes leveren de meeste voedingsfabrikanten nog steeds producten af waar het woordje te voor moet. En ondanks mooie afspraken gooien supermarkten nog steeds de meest ongezonde producten in de aanbieding, en zetten snoepgoed daar waar vooral jengelende kinderen het snel in het vizier krijgen.
Dromen
Slenterend over een hagelwit met palmbomen omzoomd strand; luierend in een hangmat met een goed boek en koele cocktail in de hand; de dagen loom aaneenrijgend; wie heeft zich niet ooit een dergelijke voorstelling van zijn pensioen gemaakt.
Jaap
Met Jaap komt het dik voor elkaar. Dat klinkt als een flauw naamgrapje – wat het natuurlijk ook is – maar is tegelijkertijd ook een realiteit. Want in zijn veertigjarige carrière als openbaar apotheker heeft Jaap Dik niet alleen zijn apotheken bestierd, maar zijn expertise ook in talloze gremia, expert- en klankbordgroepen en crisisteams ingezet. Kortom, de Johan Remkes van de farmacie.
Kijken, denken, adviseren
Openbaar apothekers spelen een belangrijke rol bij de begeleiding van patiënten met hart- en vaatziekten. Bij het gebruik van hun cardiale medicatie, maar zeker ook bij het afbouwen en stoppen ervan.
Nobelprijs
De Nobelprijs voor Peter de Smet! Dat was nog eens nieuws. Het bericht dat deze emeritus hoogleraar kwaliteit van de farmaceutische patiëntenzorg en voormalig KNMP-collega deze prestigieuze prijs had gewonnen, gaf velen die hem kennen een euforisch gevoel.
Geen taboes
Een van de eerste dingen die mij werd verteld toen ik in dienst trad bij het Pharmaceutisch Weekblad was dat het woord medicijn taboe was. Laat dat maar aan de lekenpers.
Inslikken
Op de redactie van het PW hing jarenlang een foto van een strip met daarin een pil en een insect. De strip kwam uit een Indiase geneesmiddelfabriek. Die foto hing daar natuurlijk niet voor niets. Het was niet alleen een opmerkelijke foto, het moest vooral gezien worden als het ultieme bewijs dat je bij geneesmiddelen afkomstig uit landen als India de nodige vraagtekens moest plaatsen.
Beeldbellen
Het is niet best gesteld met de wijze waarop astma- en COPD-patiënten hun inhalator gebruiken. Alle instructies en campagnes ten spijt.