Herexamen 2017 PW 9
Een 57-jarige vrouw met aplastische anemie start ter preventie van een Pneumocystis jirovecii-pneumonie (PCP) met co-trimoxazol 480 mg eenmaal per dag. Vanwege een ongecompliceerde urineweginfectie waarbij andere antibiotica niet werkzaam waren, krijgt zij tevens methenamine 1 g viermaal daags gedurende een week. Zij staat aan de balie om de beide geneesmiddelen op te halen. U adviseert de arts:
-
a. een alternatief vanwege de interactie methenamine–trimethoprim.
-
b. een alternatief vanwege de interactie methenamine–sulfamethoxazol.
-
c. gescheiden inname vanwege de interactie methenamine–trimethoprim.
-
d. gescheiden inname vanwege de interactie methenamine–sulfamethoxazol.
Toelichting
Het juiste antwoord is: b. een alternatief vanwege de interactie methenamine–sulfamethoxazol.
Methenamine ontleedt bij lage pH-waarden in het bactericide formaldehyde, waarbij na enkele uren een piekconcentratie aan formaldehyde in de blaas komt. Formaldehyde kan met sulfonamiden reageren tot een onoplosbare neerslag. Bij gelijktijdig gebruik van methenamine met sulfadiazine, sulfamethoxazol of sulfametrol is de kans op kristalurie daarom vergroot.
Bovendien is er in theorie een mogelijkheid tot verminderde werkzaamheid van methenamine vanwege de neerslag van formaldehyde en de genoemde sulfonamiden. Om deze redenen wordt het combineren van deze geneesmiddelen afgeraden.
Bronnen
- IA 465 methenamine – overige sulfonamiden. Commentaren Medicatiebewaking 2016/2017, Stichting Health Base, 31e jaargang, september 2016
- KNMP, Informatorium Medicamentorum in de KNMP Kennisbank; interacties methenamine; interacties overige sulfonamiden. [geraadpleegd op 29 december 2016]