Herexamen 2018PW45
Een 23-jarige man is voorafgaand aan een reis naar het buitenland gevaccineerd tegen hepatitis A (Havrix). Vlak na de vaccinatie krijgt hij urticaria over zijn hele lichaam. Zes maanden na de eerste vaccinatie komt hij in de apotheek en hij vraagt u of het veilig is om de tweede vaccinatie te krijgen. Wat adviseert u?
-
a. De snelle reactie wijst op een acute geneesmiddelenallergie. Omdat de hulpstoffen in alle vaccins kunnen zitten, is vervolgvaccinatie met ieder ander vaccin onverstandig. U adviseert om van vervolgvaccinatie af te zien, en het risico op hepatitis A-besmetting te minimaliseren.
-
b. U adviseert om contact op te nemen met een allergoloog. Die kan beoordelen of het mogelijk is om te bepalen welke (hulp)stof verantwoordelijk was voor de reactie en kan de vaccinatie onder medische observatie toedienen.
-
c. De kans op een allergische reactie na vaccinatie is minimaal. U adviseert de patiënt om de vervolgvaccinatie te laten zetten zonder zorgen en voorzorgsmaatregelen.
Toelichting
Het juiste antwoord is: b. U adviseert om contact op te nemen met een allergoloog. Die kan beoordelen of het mogelijk is om te bepalen welke (hulp)stof verantwoordelijk was voor de reactie en kan de vaccinatie onder medische observatie toedienen.
Allergische reacties op vaccins zijn zeldzaam maar kunnen wel voorkomen. Allergische reacties moeten goed worden vastgelegd, en zo mogelijk worden beoordeeld door een deskundige.
In dit geval kan een allergoloog de patiënt onderzoeken, en zo mogelijk een (hulp)stof aanwijzen die de ongewenste reactie heeft veroorzaakt. Systemische urticaria zijn bijvoorbeeld gemeld bij vaccins die gelatine bevatten.
Bij een overgevoeligheid kan het van belang zijn om het vaccin toch te geven. In die gevallen wordt het vaccin – onder toezicht – gegradeerd toegediend, dat wil zeggen dat eerst 10% van het volume wordt gegeven, en na uitblijven van reacties de overige 90%.
Bron: Geersing TH, Hilgersom WJA, Tempels-Pavlica Ž, et al. Overgevoeligheidsreacties en vaccins. Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161(0):D1491.