Herexamen 2019 PW39
U ontvangt een recept voor fentanylpleisters, 12 µg/uur, voor een 79-jarige patiënt met slikproblemen. Wegens een beschikbaarheidsprobleem zijn er in binnen- en buitenland geen fentanylpleisters in deze sterkte leverbaar. Wat levert u af?
-
C.U levert fentanylpleisters van 25 µg/uur af, waarbij u het advies geeft om de pleister doormidden te knippen.
-
a. In overleg met de arts zet u de patiënt over op oxycodontabletten met gereguleerde afgifte, met het advies om de tabletten fijn te malen alvorens deze worden toegediend.
-
b.In overleg met de arts zet u de patiënt over op een buprenorfine-bevattende pleister.
-
d. U levert fentanylneusspray af.
Toelichting
Het juiste antwoord is: c.U levert fentanylpleisters van 25 µg/uur af, waarbij u het advies geeft om de pleister doormidden te knippen.
De huidige beschikbare fentanylpleisters zijn matrixpleisters, waarbij geldt dat de dosering van de pleister recht evenredig is met het oppervlak. De pleisters kunnen om deze reden doormidden – en zelfs in vieren – worden geknipt.
Bij een matrixpleister is de matrix zelf verantwoordelijk voor de gecontroleerde afgifte, terwijl bij een reservoirpleister een membraan zorgt voor de gecontroleerde afgifte. Dit membraan dient intact te blijven bij reservoirpleisters. De wetenschappelijke onderbouwing voor de veiligheid en effectiviteit van de geknipte pleisters ontbreekt echter. In de praktijk worden de pleisters wel doormidden geknipt.
Oxycodontabletten met gereguleerde afgifte mogen niet worden bewerkt, omdat dit tot snelle oxycodonafgifte leidt met mogelijk fatale gevolgen. Buprenorfine wordt ontraden bij ouderen vanwege het ontbreken van gegevens over de effectiviteit bij deze leeftijdsgroep en vanwege het plafondeffect bij dit middel. Fentanylneusspray wordt toegepast bij doorbraakpijn.
Bronnen:
- SmPC Fentanyl, pleister voor transdermaal gebruik. Diverse sterktes en fabrikanten. www.geneesmiddeleninformatiebank.nl, augustus 2019.
- Lein A, Oussoren C. Transdermal Patches. In: Bouwman-Boer Y, Fenton-May V, Le Brun P. Practical Pharmaceutics: An International Guideline for the Preparation, Care and Use of Medicinal Products. Springer International Publishing, 2015: 238.
- Informatorium Medicamentorum. KNMP Kennisbank, augustus 2019.
- Oralia VTGM, monografie Oxycodon tablet mga 5-80 mg.
- Maathuis MHJ, Dijkstra DDP. Vermijden van onttrekkingsverschijnselen van fentanylpleisters. Huisarts Wet 2012;55(11):522-4.