Herexamen 2020 PW12
Een patiënt bekend met aspirine-intolerant astma heeft behoefte aan een ontstekingsremmende pijnstiller nadat hij een behandeling bij de kaakchirurg heeft ondergaan. Welk geneesmiddel zou bij deze patiënt de beste keuze zijn?
-
celecoxib
-
diclofenac
-
ibuprofen
-
inaproxen
Toelichting
Het juiste antwoord is: celecoxib
Aspirine-intolerant ofwel aspirin exacerbated respiratory disease (AERD) komt bij patiënten met astma (7%) vaker voor dan in de algehele populatie. Kenmerkend voor deze patiënten is dat zij verhoogde levels van cysteinyl leukotrieën en Prostaglandine D2 hebben die duiden op verhoogde mestcelactivatie. Daarnaast ervaart deze patiëntengroep een verhoogde infiltratie van eosinofielen en hebben deze patiënten meer last van neuspoliepen [1].
Patiënten met AERD zijn afhankelijk van de COX-1-afhankelijke productie van PGE2, hetgeen de degranulatie van mestcellen via activatie van de EP2-receptor remt [1,2]. De reden waarom deze patiënten zo gevoelig zijn voor de remming van COX-1-gemedieerd PGE2 is echter nog steeds niet volledig duidelijk [1].
Een meta-analyse [3] van enkele klinische studies heeft echter uitgewezen dat kortdurend gebruik van selectieve COX-2-remmers, waaronder celecoxib, veilig lijkt te zijn bij deze groep patiënten. Dit dient wel onder medisch toezicht plaats te vinden, waarbij ook rekening moet worden gehouden met de eventuele verhoogde cardiovasculaire risico’s van celecoxib [4].
Hoewel diclofenac van de NSAID’s het meest selectief is voor COX-2, heeft onderzoek niet aangetoond dat dit veilig gebruikt kan worden bij deze groep patiënten.
Literatuur
- Laidlaw TM, Boyce JA. Aspirin-Exacerbated Respiratory Disease--New Prime Suspects. N Engl J Med 2016;374:484-8.
- Säfholm J, Manson ML, Bood J, et al. Prostaglandin E2 inhibits mast cell-dependent bronchoconstriction in human small airways through the E prostanoid subtype 2 receptor. J Allergy Clin Immunol 2015;136:1232-9
- Morales DR, Lipworth BJ, Guthrie B, Jackson C, Donnan PT, Santiago VH. Safety risks for patients with aspirin-exacerbated respiratory disease after acute exposure to selective nonsteroidal anti-inflammatory drugs and COX-2 inhibitors: Meta-analysis of controlled clinical trials. J Allergy Clin Immunol 2014;134:40-5.
- HealthBase, Commentaren der Medicatiebewaking, CI 044 Astma