Herexamen 2023 PW51en52
Het COVID-19-seizoen is weer aangebroken. U krijgt een recept voor nirmatrelvir/ritonavir 300/100 mg 2x per dag (Paxlovid) gedurende vijf dagen, bij een volwassen patiënt die al wordt behandeld met atorvastatine 20 mg 1x per dag (Lipitor of generiek product). Dit geeft een interactiemelding (zie kader ook kader in toelichting). Wat doet u?
-
U onderbreekt atorvastatine gedurende de kuur nirmatrelvir/ritonavir plus drie dagen, totaal acht dagen.
-
U onderbreekt atorvastatine gedurende de kuur nirmatrelvir/ritonavir, dat is vijf dagen.
-
U overlegt met de voorschrijver van nirmatrelvir/ritonavir over een mogelijk alternatief middel bij COVID-19.
-
U vertelt de patiënt dat de bijwerkingen van atorvastatine mogelijk kunnen toenemen, zoals snel opkomende hevige spierpijn, en geeft interactiefolder I-19 mee.
Toelichting
Het juiste antwoord is: u onderbreekt atorvastatine gedurende de kuur nirmatrelvir/ritonavir plus drie dagen, totaal acht dagen.
Voor de juiste afhandeling maakt het uit voor welke indicatie ritonavir wordt gebruikt, bij hiv-infectie of bij COVID-19. Ritonavir is een krachtige CYP3A4-remmer en wordt gebruikt als booster (farmacokinetische versterker) ter verhoging van de plasmaconcentratie van andere middelen.
Bij hiv-infectie wordt ritonavir langdurig gebruikt, als booster van hiv-proteaseremmers zoals atazanavir.
Bij COVID-19 wordt ritonavir gedurende vijf dagen gebruikt, als booster van nirmatrelvir. Ritonavir heeft veel interacties, maar de klinische relevantie bij vijf dagen ritonavirgebruik staat (nog) niet vast. Bij een aantal stoffen is het advies om het ‘slachtoffer’ (substraat, de stof die beïnvloed wordt) een aantal dagen te staken, namelijk vijf dagen tijdens de Paxlovidkuur en nog drie dagen daarna (om weer CYP3A4-enzym te maken/activeren), totaal acht dagen.
Bij deze patiënt gaat het om de toepassing van ritonavir als booster van nirmatrelvir bij COVID-19. In dat geval moet atorvastatine gedurende de kuur nirmatrelvir/ritonavir plus drie dagen worden onderbroken. Er is geen andere behandeling voor COVID-19 bij ambulante patiënten.
Voor meer details: www.covid19-druginteractions.org, of de Nederlandse versie www.covid19ddi.nl. Zie ook kader.
|
Statines kunnen myopathie (spierziekte) veroorzaken. Het risico hierop is verhoogd bij combinatie met een hiv-proteaseremmer of Nirmatrelvir/ritonavir (Paxlovid). • hiv-infectie (hiv-proteaseremmer): - let op toxiciteit atorvastatine; - start met lage dosis atorvastatine; - vertel de patiënt over de mogelijke verschijnselen (snel opkomende hevige spierpijn en soms minder plassen of donkere bruine urine); de patiënt moet onverklaarde spierpijn of spierzwakte direct melden bij de arts; Na staken van de hiv-proteaseremmer daalt de spiegel van atorvastatine weer. • COVID-19 (nirmatrelvir/ritonavir, Paxlovid): - onderbreek atorvastatine tijdens en tot ten minste drie dagen na de kuur Nirmatrelvir/ritonavir (Paxlovid), totaal acht dagen; - herstart atorvastatine ten minste drie dagen na het einde van de kuur Nirmatrelvir/ritonavir. Zie voor meer details en actuele informatie ook https://www.covid19-druginteractions.org. |