Herexamen 2024 PW21
Vanwege de tekorten aan salbutamol hebben de Long Alliantie Nederland (LAN) en Sectie Kinderlongziekten van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) gekeken naar alternatieven. Een optie bij een acute astma-aanval bij kinderen is formoterol. Wat moet u in gedachten houden bij het inzetten van het alternatief formoterol?
-
De maximale doseerfrequentie van formoterol per dag is hoger dan die van salbutamol.
-
Formoterol heeft een langer tijd/effect-profiel dan salbutamol, dus de dosering kan niet één op één worden omgezet.
-
Formoterol heeft een vergelijkbaar tijd/effect-profiel als salbutamol, dus de dosering kan één op één worden omgezet.
-
Formoterol kan veilig worden gebruikt bij kinderen zonder aanpassingen in dosering of doseerfrequentie.
Toelichting
Het juiste antwoord is: formoterol heeft een langer tijd/effect-profiel dan salbutamol, dus de dosering kan niet één op één worden omgezet.
Formoterol is een langwerkend β2-sympathicomimeticum (LABA) en heeft een ander tijd/effect-profiel ten opzichte van salbutamol, een kortwerkend β2-sympathicomimeticum (SABA). De werking van formoterol kan dus veel langer aanhouden. Met eenzelfde dosering als salbutamol, bestaat er een verhoogd risico op toxische spiegels. De dosering kan hierdoor niet één op één worden omgezet. De maximale doseerfrequentie per dag is voor formoterol dan ook lager in vergelijking met salbutamol. Bewustwording onder ouders over dit verschil is van belang voor een veilige toepassing bij kinderen.
Een tijdelijk doseeradvies voor formoterol bij acute astma voor kinderen tussen 1 maand en 18 jaar is beschikbaar in het Kinderformularium. Het doseeradvies is 12 microg/dosis, zo nodig maximaal viermaal daags. Dit advies is afgeleid van de dosering die geldt voor de onderhoudsbehandeling van astma. De literatuur over de toepassing bij kinderen jonger dan 6 jaar is zeer beperkt. Enkele studies laten een effectieve en veilige toepassing van formoterol zien onder deze leeftijdsgrens.
Bronnen
- Long Alliantie Nederland (LAN). Salbutamol aerosol tekort*: LAN aanbevelingen & alternatieven. Versie: 8 april 2024. Beschikbaar via: https://www.longalliantie.nl/content/Salbutamol-tekort-LAN-advies.pdf. Geraadpleegd: 18 april 2024.
- Monografie Formoterol en Nieuws in het Kinderformularium. Beschikbaar via: https://www.kinderformularium.nl/geneesmiddel/522/formoterol
https://www.kinderformularium.nl/nieuws/108/salbutamol-tekort-aanbevelingen-long-alliantie-nederland-en-sectie-kinderlongziekten-nvk. Geraadpleegd: 18 april 2024
- Kemp, J., Armstrong, L., Wan, Y., Alagappan, V. K., Ohlssen, D., & Pascoe, S. (2011). Safety of formoterol in adults and children with asthma: a meta-analysis. Annals of allergy, asthma & immunology : official publication of the American College of Allergy, Asthma, & Immunology, 107(1), 71–78.
- Napolitano, Natalie; Malick, Elizabeth; Bamat, Nicholas; Bustin, Anna; Gibbs, Kathleen; Jensen, Erik; Panitch, Howard. 1157: Formoterol use in infants with severe bronchopulmonary dysplasia: a case series. Critical Care Medicine 50(1):p 577, January 2022.
- Rieger-Fackeldey, E., Reinhardt, D., & Schulze, A. (2004). Effects of inhaled formoterol compared with salbutamol in ventilated preterm infants. Pulmonary pharmacology & therapeutics, 17(5), 293–300.