Herexamen 2025 PW15
Hieronder volgen twee stellingen over verenigbaarheden van parenterale geneesmiddelen. Welke stelling(en) is/zijn juist?
I. Geneesmiddelen die gelijktijdig via een y-site worden toegediend, hebben over het algemeen een contacttijd van minder dan 10 minuten.
II. De verenigbaarheid van geneesmiddelen via een y-site is afhankelijk van zowel de pH-waarde als de concentratie van de geneesmiddelen.
-
Beide stellingen zijn niet waar.
-
Beide stellingen zijn waar.
-
Stelling I is waar en stelling II niet.
-
Stelling II is waar en stelling I niet.
Toelichting
Het juiste antwoord is: beide stellingen zijn waar.
Stelling I is juist.
De contacttijd van twee geneesmiddelen die gelijktijdig via een y-site worden toegediend, verwijst naar de duur waarin de geneesmiddelen met elkaar in contact komen voordat ze in de bloedbaan terechtkomen. De volgende factoren hebben invloed op de contacttijd: de infusiesnelheden van de geneesmiddelen, de totale infusietijd en het volume van de y-site en lumen. Over het algemeen is de contacttijd vaak slechts 1 tot 2 minuten, afhankelijk van bovengenoemde factoren. Ook bij een lage infusiesnelheid is de contacttijd zelden langer dan 10 minuten [1,2].
Stelling II is juist.
Verschillende factoren kunnen invloed hebben op de y-site: verenigbaarheid van parenterale geneesmiddelen, waaronder de pH-waarde, de concentratie, het type oplosmiddel en de temperatuur. De pH-waarde heeft een directe invloed op de stabiliteit van het geneesmiddel. Het gelijktijdig toedienen van geneesmiddelen met verschillende pH-waarden kan leiden tot neerslagvorming of degradatie van de werkzame stoffen. De concentratie van een geneesmiddel kan ook van invloed zijn op de verenigbaarheid. Hoge concentraties van bepaalde stoffen kunnen de kans op interacties vergroten, wat kan leiden tot snellere vorming van neerslag.
Literatuur
1. Leeuwerik AF, van Merendonk LN, de Boer MA, Wilhelm AJ, Kolkman A, Bet PM. A new approach to drug intravenous compatibility research: the case of obstetric parenteral drugs. Eur J Hosp Pharm. 2023 Mar 17:ejhpharm-2022-003577.
2. Kanji S et al. Systematic review of physical and chemical compatibility of commonly used medications administered by continuous infusion in intensive care units. Crit Care Med. 2010 Sep;38(9):1890-8.