Iemand de nieren proeven

De patiënt mag verwachten dat de apotheker bij een behandeling met medicatie let op de veiligheid. Het onderwerp medicatieveiligheid is echter voortdurend in ontwikkeling. In de toekomst zal nog meer maatwerk kunnen worden geleverd, bijvoorbeeld door het betrekken van laboratoriumwaarden bij de medicatiebewaking. Medicatiebewaking op basis van nierfunctiewaarden is een van de voorbeelden hiervan, die nu al in de praktijk gebracht wordt. Een verminderde nierfunctie heeft invloed op de kinetiek van veel geneesmiddelen. Aanpassing van de dosering kan dan noodzakelijk zijn voor veilige en effectieve toepassing.

Als onderdeel van het programma Medicatieveiligheid voert de KNMP een project uit om apothekers te ondersteunen bij het opzetten van medicatiebewaking op basis van nierfunctiewaarden. De leden van het projectteam begeleiden een aantal apothekers die bezig zijn om dit type medicatiebewaking een structureel onderdeel te maken van hun zorg. Een groep deskundige apothekers, die al meer ervaring heeft op dit gebied, denkt mee en levert praktische tips en trucs. Het einddoel is een toolkit die alle apothekers eind 2011 kunnen gebruiken.

De eerste ervaringen in het project laten zien dat de invoering van medicatiebewaking op basis van nierfunctiewaarden nog geen geplaveid pad is. De eerste horde is inzage verkrijgen in de waarden. Zoals bekend is het nog geen vanzelfsprekendheid dat computersystemen van zorgverleners met elkaar communiceren. Daarbij moet gelet worden op privacyaspecten. In de verschillende regio’s zien we echter dat waar een wil is een weg is en op allerlei manieren de nierfunctiewaarden beschikbaar komen. Helaas vraagt dit vaak nog extra werk.

Als de nierfunctiewaarden beschikbaar zijn, is de vraag hoe de zorg vormgegeven moet worden. Bij welke nierfunctiewaarden volgt contact met de voorschrijver? Is er speciale aandacht voor bepaalde risicogroepen zoals ouderen of mensen met diabetes? Wie signaleert dat een nierfunctiewaarde bepaald moet worden? Medicatiebewaking op basis van nierfunctiewaarden is een typisch voorbeeld van multidisciplinaire zorg. Het antwoord op deze vragen geven de verschillende zorgverleners dan ook samen. Daarbij kiest men veelal voor een groeimodel.

Met de te ontwikkelen toolkit biedt de KNMP apothekers ondersteuning bij het beantwoorden van deze vragen en maakt ze de te maken keuzes inzichtelijk.

In PW 27/28 kunt u een uitgebreid artikel lezen over het KNMP-project rond medicatiebewaking op basis van nierfunctiewaarden. In dit artikel komen ook apothekers aan het woord die meedoen aan de pilot.