Oogdruppels verpakken en toedienen

Het gebruik van een conserveermiddel is niet mogelijk als de patiënt overgevoelig is voor het conserveermiddel of als de oogdruppels worden gebruikt vlak voor, tijdens of na een oogoperatie.

Ongeconserveerde oogdruppels zijn meestal 24 uur na aanbreken houdbaar en worden bij voorkeur afgeleverd in een verpakking voor eenmalig gebruik. Dit betekent dat voor elke dag een nieuwe verpakking nodig is.

Wanneer een apotheek ongeconserveerde oogdruppels bereidt, kunnen oogdruppelflesjes als verpakking worden gebruikt. Vanuit kostenoogpunt is dit echter niet aantrekkelijk. De meest bekende verpakking voor ongeconserveerde oogdruppels is de Redipac.

Redipac

Redipacs worden aan de onderzijde gevuld en vervolgens gesloten door dichtsmelten met een handbediend of halfautomatisch apparaat. Daarna kunnen ze worden stoomgesteriliseerd.

Behalve dat een dichtsmeltapparaat vereist is, hebben Redipacs nog een nadeel: ze zijn niet steriel. Als de oogdruppeloplossing niet bestand is tegen autoclaveren en aseptisch moet worden uitgevuld, dan is vooraf stoomsteriliseren van de lege Redipacs nodig.

Injectiespuitjes

Voor oogdruppeloplossingen die niet bestand zijn tegen verwarmen biedt de LNA-procedure Oogdruppels, bereiding niet-geconserveerde oogdruppels een alternatieve verpakking in de vorm van injectiespuitjes met dopje. Dit is overgenomen uit het Duitse formularium, het Neues Rezeptur-Formularium (NRF).

Het uitvullen gebeurt in de LAF-kast door de oogdruppeloplossing vanuit een injectiespuit van bijvoorbeeld 20 ml via een filter en een connector over te brengen in injectiespuitjes van 1 ml. Na afsluiten met een dopje moeten de spuitjes in de vriezer worden bewaard (≤ -15 °C). Als de spuitjes direct worden afgeleverd aan de patiënt, mag die ze maximaal een week in de koelkast bewaren. Een voordeel van deze werkwijze is dat het een gesloten systeem betreft van injectiespuit-connector-injectiespuitje.

Toedienen

Het toedienen van oogdruppels uit een injectiespuitje vereist enige handigheid en een goede instructie. De FNA-bijsluiter Oogdruppels of oogzalf en het instructiefilmpje Toedienen van oogdruppels op apotheek.nl zijn hier maar gedeeltelijk van toepassing omdat indrukken van de zuiger van het spuitje nodig is om te kunnen druppelen.

Als een mantelzorger de patiënt kan helpen verdient mogelijk de ‘methode via de ooghoek’ aanbeveling. Bij deze methode houdt de patiënt de ogen gesloten, terwijl een druppel wordt aangebracht op de binnenhoek van het oog, naast de neus [1]. Als de patiënt vervolgens langzaam de ogen opent, zal de druppel door capillaire werking in de traanfilm worden gezogen. Deze methode is bruikbaar voor alle oogdruppels, dus niet alleen die in injectiespuitjes. Vooral voor ouderen en kinderen kan dit een oplossing bieden.

Literatuur
1. van Sorge A, Ludwig A. Oog. In: Bouwman-Boer Y, Le Brun P, Oussoren
C, et al. Recepteerkunde. Productzorg en bereiding van geneesmiddelen.
Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2009. p. 715-6.