Astma bij kinderen & jongeren en Astma bij volwassenen

Integrale zorg

Zorgstandaarden beschrijven de norm waaraan goede zorg behoort te voldoen en maken daarmee voor alle partijen inzichtelijk wat zij in een behandelingstraject kunnen en mogen verwachten. Het complete zorgcontinuüm wordt beschreven: van vroegsignalering en diagnostiek, tot behandeling, monitoring van het verloop, begeleiding en ondersteuning, revalidatie, re-integratie en bevordering van maatschappelijke participatie. Een zorgstandaard beschrijft in principe niet wie de zorg levert. Het is aan regionale zorgaanbieders, maar ook aan zorgverzekeraars en bijvoorbeeld gemeenten, om een optimale uitvoering te geven aan de zorgonderdelen.

Tweemaal astma

Bij de ontwikkeling van de zorgstandaarden Astma is nadrukkelijk gekozen voor een onderscheid tussen de behandeling van astma bij kinderen & jongeren en astma bij volwassenen. De reden hiervoor is niet alleen dat deze groepen verschillende behandelaars hebben. Ook de presentatie van klachten, ziekteverloop en behandeling zijn anders. In de apotheekpraktijk zie je deze verschillen terug, bijvoorbeeld bij de keuze van inhalatoren en in de verschillen in communicatie met kinderen en hun ouders en met volwassenen.

Farmaceutische zorg

De farmaceutische zorg voor mensen met astma is een integraal onderdeel van beide zorgstandaarden. Apothekers Agnes Kuijpers en Gerrit van Ommeren, beiden lid van de Special Interest Group Longaandoeningen van de Wetenschappelijke Sectie Openbaar apothekers, hebben meegewerkt aan de ontwikkeling van respectievelijk de Zorgstandaard Astma bij kinderen & jongeren en de Zorgstandaard Astma bij volwassenen. Alhoewel de zorg grotendeels functioneel is omschreven, is de rol van de apotheker op een aantal punten specifiek benoemd: als lid van het multidisciplinair team, als farmaceutisch eindverantwoordelijke, als beheerder van het medicatiedossier, bij de overdracht van medicatiegegevens en bij de 24-uurs toegankelijkheid van zorg.

Apothekers en patiënten

Voor een veilig, effectief en doelmatig medicijngebruik hebben apothekers met name een belangrijke rol in de voorlichting over medicatie, in de inhalatie-instructie en in het monitoren en bevorderen van de farmacotherapie, in het bijzonder therapietrouw. Bij chronisch medicijngebruik is bij astmapatiënten een jaarlijkse controle en herinstructie gewenst en bij comorbiditeit en polyfarmacie een medicatiebeoordeling.

De ontwikkeling van een KNMP Richtlijn Astma staat gepland voor 2013. Een samenvattingskaart van de richtlijn is reeds beschikbaar op de KNMP-site. De Zorgstandaarden Astma zijn te downloaden van de website van de Long Alliantie Nederland (www.longalliantie.nl). Patiënten kunnen gebruikmaken van patiëntenversies van beide zorgstandaarden; deze worden begin 2013 beschikbaar gesteld door het Long Fonds (voorheen Astma Fonds).