Bereidingsvragen over oogdruppels: de top drie

Ciclosporine

De meest gestelde vraag aan de helpdesk is die naar een voorschrift voor ciclosporine-oogdruppels. Ciclosporine wordt in het oog toegepast bij een aantal indicaties, zoals keratoconjunctivitis sicca en uveïtis [1, 2].

Ciclosporine-oogdruppels zijn in Nederland niet als geregistreerd handelsproduct verkrijgbaar. Een ciclosporine-oogzalf 0,2% (Optimmune) is alleen beschikbaar als diergeneesmiddel voor honden.

Waterige ciclosporine-oogdruppels 0,05-0,1% kunnen aseptisch worden gemaakt vanuit het concentraat voor infusievloeistof 50 mg/ml (Sandimmune). Het Neues Rezeptur-Formularium (NRF), de Duitse tegenhanger van het FNA, bevat voorschriften voor ciclosporine-oogdruppels 1% en 2% op oliebasis [3].

Ascorbinezuur

Met stip op de tweede plaats staat de vraag naar ascorbinezuuroogdruppels. De oogdruppels worden in de praktijk toegepast bij veretsing van het oog door bijvoorbeeld chemicaliën [2, 4]. Bereidingsvoorschriften voor ascorbinezuuroogdruppels 10%, zowel geconserveerd als ongeconserveerd, zijn beschikbaar via de LNA-helpdesk.

Chloorhexidine

De vraag naar een voorschrift voor chloorhexidine-oogdruppels sluit de rij. Chloorhexidine werd vroeger in een concentratie van 0,1% in het oog toegepast bij bacteriële conjunctivitis. Het FNA-voorschrift voor Chloorhexidine-oogdruppels 0,1% is in 1997 vervallen omdat er bij bacteriële conjunctivitis voldoende therapeutische alternatieven zijn [5]. Oogdruppels van 0,02% worden nog wel toegepast bij acanthamoeba keratitis [1].

Bij de bereiding van oogdruppels met 0,02% chloorhexidinedigluconaat kan het vervallen FNA-voorschrift worden gevolgd, onder aanpassing van de te verwerken hoeveelheid chloorhexidinedigluconaatoplossing 20%. De samenstelling van het vervallen voorschrift is beschikbaar via de KNMP Kennisbank en de LNA-helpdesk.

Oogdruppels en Parenteralia VTGM

Sommige antibiotica zijn als oogdruppels niet of niet in de gewenste sterkte als geregistreerd geneesmiddel beschikbaar. In dergelijke gevallen is het aseptisch maken van oogdruppels vanuit de injectievloeistof of het poeder voor injectie- of infusieoplossing een optie. Voorbeelden hiervan die veel aan de LNA-helpdesk worden gevraagd zijn:

• Amfotericine B-oogdruppels 0,15-0,5%: vanuit Fungizone poeder voor infusieoplossing.

• Foscarnetoogdruppels 1,2%: vanuit Foscavir infusievloeistof.

• Gentamicine-oogdruppels 0,3-1,5%: vanuit de injectievloeistof of de grondstof gentamicinesulfaat.

Het bestand Parenteralia VTGM (Thuiszorg) op de KNMP Kennisbank bevat gegevens over onder andere de pH, osmotische waarde en chemische stabiliteit van geneesmiddelen voor parenteraal gebruik. Deze informatie kan uiteraard ook gebruikt worden bij het ontwerpen van een oogdruppelvoorschrift.

Wilt u meer weten over de hier besproken bereidingen, of bent u op zoek naar een oogdruppelvoorschrift voor een ander geneesmiddel? De LNA-helpdesk beschikt vaak over aanvullende bereidingsinformatie, en helpt u graag verder.

Literatuur
1. Informatorium Medicamentorum 2012, geraadpleegd op de KNMP
Kennisbank 23-07-2012.
2. Sweetman SC ed. Martindale: The complete drug reference, 36th ed.
Londen: Pharmaceutical Press, 2009:1822-33 en 1983-5.
3. ABDA. Ölige Ciclosporin-Augentropfen 1% / 2%. DAC/NRF 2007: 15.21.
Eschborn: Govi-verlag. Stuttgart: Deutscher Apotheker-Verlag, Duitsland.
4. Dolder R, Skinner FS. Red. Ophthalmica. 4e Aufl. Stuttgart:
Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft mbH 1990: 111 en 136-7.
5. Chloorhexidine-oogdruppels 0,1% (vervallen), geraadpleegd op de KNMP
Kennisbank.