Juiste informatie voor betere indicatoren

Apothekers hebben de afgelopen drie jaar de Kwaliteitsindicatoren Basisset voor toezicht door IGZ ingevuld. Zorgverzekeraars gebruiken indicatoren om apotheken te onderscheiden. En een aantal kenmerken in het kwaliteitsprofiel helpen patiënten bij een weloverwogen keuze voor een apotheek. Immers levert transparantie inzichten voor continue verbetering en verdient hoge kwaliteit een betere beloning.

Indicatoren sets

Het klinkt logisch. In de praktijk valt het echter niet mee om eenduidig meetbare aspecten te definiëren met betekenisvolle informatie over het handelen van de apotheker. Structuurindicatoren, die met een ‘ja’ of ‘nee’ de aanwezigheid van bepaalde faciliteiten aangeven, kan de apotheker zelf beïnvloeden. Hun uitkomsten zijn makkelijk te interpreteren. Daarom bestaat het kwaliteitsprofiel voor patiënten in eerste instantie uit dit soort indicatoren. Zij zeggen echter niets over het farmaceutisch handelen en de uitkomsten hiervan. Deze aspecten dienen met proces- en uitkomstindicatoren gemeten te worden. Dat is veel lastiger. Hiervoor is meer informatie nodig, liefst geautomatiseerd en tijdens het werkproces geregistreerd. Daarnaast zijn deze indicatoren ook afhankelijk van de wensen van patiënten en de keuzes van voorschrijvers. Afstemming op de individuele behoeften van de patiënt vergt immers uitzonderingen.

Kritische kanttekening

Om apotheken te vergelijken worden aspecten gekozen die over substantiële patiëntenaantallen gaan. Verschillen in patiëntenpopulaties tussen bijvoorbeeld stads- en dorpsapotheken kunnen echter de uitkomsten over het handelen van de apotheker vertroebelen. Zo meten afhaalgegevens voor chronische patiënten in een apotheek in eerste instantie de ‘apotheektrouw’ van de populatie en niet de daadwerkelijke therapietrouw van de patiënt. Een poliklinische apotheek die bij NSAID's geen maagprotectie aflevert omdat uit het patiëntendossier bleek dat die reeds door de eigen apotheek van de patiënt waren verstrekt, levert goede zorg en scoort toch slecht op de huidige indicator.

Eerlijker

Wij moeten daarom beter meten. Hiervoor dient het farmaceutisch handelen met de hierbij relevante factoren geregistreerd te worden, liefst geautomatiseerd en tijdens het werkproces. Voor toetsingen en onderlinge vergelijkingen moet deze registratie eenduidig en landelijk uniform zijn. Wij starten met de nieuwe set van kwaliteitsindicatoren. Over het jaar 2011 konden wij een aantal indicatoren uit deze set helemaal niet of niet eerlijk meten. In overleg met de softwareleveranciers, ORIA en praktijkapothekers stellen wij een ontwikkelagenda op. Gedurende 2012 zult u de mogelijkheid krijgen om een aantal processen, indicaties en labwaarden gericht te registreren. Wij informeren u hierover tijdig!