Toestemming van de patiënt
Privacy bij overdracht van medicatiegegevens
In de richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten is een verplichting opgenomen dat medicatiegegevens van een patiënt beschikbaar moeten worden gesteld aan andere zorgverleners van de patiënt. Ondanks deze verplichting moet er wel toestemming van de patiënt zijn voor het verwerken van medicatiegegevens in de apotheek en het overdragen van deze gegevens aan een andere zorgverlener.
De toestemming van de patiënt
Uitgangspunt is dat iedere zorgverlener bij aanvang van de behandeling de patiënt toestemming vraagt voor het mogen verwerken en het overdragen van medicatiegegevens en het opvragen van medicatiegegevens bij andere zorgverleners. De apotheker informeert de patiënt persoonlijk hierover. De informatie kan worden ondersteund met een informatiefolder waarin duidelijk wordt aangegeven dat de patiënt de mogelijkheid heeft om bezwaar te maken. Na het persoonlijk informeren kan de apotheker vervolgens de toestemming registreren in het patiëntendossier van de apotheek. De toestemming mag mondeling worden gegeven. Geeft de patiënt geen toestemming dan is het raadzaam om dat schriftelijk vast te leggen.
Toestemming is niet bekend
Wanneer in de apotheek niet bekend is of de patiënt toestemming heeft gegeven voor het overdragen van de medicatiegegevens dan kan de zorgverlener die gegevens nodig heeft, niet zonder meer worden belast met het vragen van deze toestemming. De apotheker moet zelf contact opnemen met de patiënt om deze persoonlijk te informeren. Bij spoed- en noodgevallen mag de toestemming van de patiënt worden verondersteld maar alleen als de patiënt op dat moment zelf geen toestemming kan geven, er niemand anders namens de patiënt toestemming kan geven en de gegevens noodzakelijk zijn voor het verlenen van acute zorg (om ernstig nadeel voor de patiënt te voorkomen). Zo mogelijk wordt de patiënt of diens vertegenwoordiger achteraf geïnformeerd over het verstrekken en verkrijgen van de gegevens.
Inhaalslag patiënt informeren
Nieuwe patiënten worden geïnformeerd tijdens een intakegesprek. Bestaande patiënten zonder duidelijke toestemming dienen alsnog persoonlijk te worden geïnformeerd. De apotheker kan gefaseerd deze groep patiënten benaderen door te beginnen met de patiënten die regelmatig in de apotheek komen en/of een chronische aandoening hebben. Er is dan meteen gelegenheid om deze groep patiënten persoonlijk hierover te informeren.
Protocol Overdracht van medicatiegegevens
De KNMP heeft een protocol en samenvatting opgesteld met meer informatie over de privacy bij overdracht van medicatiegegevens. Deze documenten zijn te vinden op de website van de KNMP (Zie: medicijnen-zorgverlening > medicatieveiligheid > medicatieoverdracht).