Kennisdocument Hyponatriëmie voor apothekers

In de Geneesmiddelenwet is vastgelegd dat een apotheker inzage krijgt in zes laboratoriumwaarden: creatinineklaring, natrium, kalium, PT-INR, farmacogenetische parameters en spiegels van geneesmiddelen met kleine therapeutische breedte. Het begeleiden van patiënten op basis van deze laboratoriumwaarden is een nieuwe zorghandeling in de apotheek. Op de KNMP Kennisbank is al veel informatie over medicatiebewaking op verminderde nierfunctie te vinden (zie: Inhoudsopgave > Medicatiebewaking > Verminderde nierfunctie). Apothekers hebben aangegeven behoefte te hebben om de kennis over een aantal laboratoriumwaarden te bundelen. De KNMP heeft het voortouw genomen om voor de laboratoriumwaarden natrium en kalium kennisdocumenten op te stellen, die zij kunnen gebruiken om in de apotheek laboratoriumwaarden te interpreteren.

Inzicht

Het Kennisdocument Hyponatriëmie heeft als doel de apothekers meer inzicht te geven in het ontstaan van hyponatriëmie. Het document is ingedeeld in vier hoofdstukken en bevat een samenvattingskaart en een referentielijst. Eerst komen de waterelektrolytenbalans en osmolaliteit aan de orde. Vervolgens wordt aandacht besteed aan de specifieke stoornis hyponatriëmie, waarbij ook de mogelijke oorzaken worden besproken. Daarna is er aandacht voor de geneesmiddelen die hyponatriëmie kunnen veroorzaken of anders van invloed zijn op de elektrolytenbalans. Tot slot worden in dit document adviezen gegeven voor de praktijk om hyponatriëmie veroorzaakt door geneesmiddelengebruik, op te sporen en af te handelen. Deze adviezen beperken zich hier tot algemene richtlijnen en gaan in op de monitoring en interventies van risicovol geneesmiddelengebruik ten aanzien van hyponatriëmie.

Eerste stap

Het bundelen van de kennis is een eerste stap. Aan de hand van dit kennisdocument kunnen apothekers de kennis en kunde over laboratoriumwaarden opfrissen, uitbreiden en toepassen. De volgende stap is de uitwerking en implementatie van het begeleiden van patiënten op basis van laboratoriumwaarden in de apotheek. Deze laatste stap is afhankelijk van verschillende randvoorwaarden, zoals de samenwerking met voorschrijvers en/of laboratoria, de manier van uitwisseling van laboratoriumwaarden, de vergoeding voor deze nieuwe zorghandeling en de mogelijkheden van medicatiebewaking in de apotheekinformatiesystemen.

Het Kennisdocument Hyponatriëmie is te vinden op de KNMP Kennisbank via Inhoudsopgave > Medicatiebewaking > Laboratoriumwaarden > Hyponatriëmie Kennisdocument.

Er is een samenvattingskaart van twee pagina’s opgesteld waarin de belangrijkste onderwerpen van hyponatriëmie zijn weergegeven. Het volledige kennisdocument is ook in PDF beschikbaar zodat het in één keer kan worden uitgeprint (zie: Download: Kennisdocument).