Maag van risicopatiënten steeds beter beschermd
Deel zelfbetaalde maagmedicatie afgenomen sinds invoering maatregel
Maagzuurremmers worden toegepast bij de behandeling van maagklachten óf ter voorkoming van maagklachten bij mensen die geneesmiddelen gebruiken die tot maagwandbeschadiging kunnen leiden. Ze worden uitsluitend vergoed voor gebruikers die langdurig op die medicatie zijn aangewezen. Als dat niet het geval is moet een gebruiker de maagzuurremmer zelf betalen. Bovendien moet in alle gevallen een patiënt die voor het eerst een maagzuurremmer gebruikt, de kosten voor die eerste uitgifte voor zijn rekening nemen.
Deze regeling is in 2012 ingevoerd; tot die tijd kwam alle maagmedicatie voor vergoeding in aanmerking. Sinds de maatregel van kracht is, bedraagt de gemiddelde hoeveelheid maagzuurremmers die iemand zelf betaalt zo’n veertig DDD’s. Het gemiddeld jaargebruik van verzekerden die hun maagmedicatie wel vergoed krijgen, bedraagt al jaren ongeveer 315 DDD’s. Het aandeel van maagzuurremmer dat door de gebruikers zelf wordt betaald, is in de loop der tijd gehalveerd: van 8% in 2012 tot 4% vijf jaar later. De hoeveelheid maagzuurremmers die apotheken verstrekten nam tot en met 2016 jaarlijks toe, maar is vorig jaar niet verder gegroeid. Deels kan die stijging worden verklaard doordat in de afgelopen jaren de aandacht van apothekers en voorschrijvers voor het afleveren van beschermende maagmedicatie bij risicopatiënten is toegenomen. Omdat het risico op maagschade toeneemt met de leeftijd moeten vooral 60-plussers preventief maagzuurremmers gebruiken.
Kwaliteitsindicator
Bij de jaarlijkse uitvraag voor de kwaliteitsindicatoren moeten apotheken hun score van de indicator maagbescherming bij risicopatiënten melden. Deze score is een indicatie van de mate waarin het apothekers in samenwerking met voorschrijvers lukt om patiënten met risico op maagschade adequaat te beschermen. De SFK meet de scores voor onder meer deze indicator niet slechts eenmaal per jaar voor de jaarlijkse uitvraag, maar ook op maandelijkse basis. Apothekers kunnen zo ook door het jaar heen de resultaten van hun verbeterinspanning volgen (in de rapportage KISS-matrix).
De helft van de apotheken behaalde december 2017 een score van minimaal 89%. Dat betekent dat 89% van de risicopatiënten adequate maagbescherming kreeg. Dat is een enorme verbetering ten opzichte van de mediane score medio 2014, die toen 73% bedroeg. Apothekers hebben deze score overigens niet altijd volledig in de hand. Zo zijn er patiënten die niet willen opdraaien voor de kosten (van de eerste uitgifte).
Bij de 10% apotheken met de hoogste scores (dit wordt het 90ste percentiel genoemd) had in december 2017 meer dan 94% van de risicopatiënten adequate maagbescherming. Hierin zijn eigenlijk geen spectaculaire verbeteringen te behalen. Aan de andere kant van het spectrum (het 10de percentiel) bedraagt de score 76% en is die verbeterruimte er nog wel.
